En toch geloof ik er geen snars van. Van de verhalen die wiki's aanprijzen als dé manier om kennis te delen voor mensen die geen html kennen. De verhalen die erop neerkomen dat vóór de introductie van de wiki onze aardbol bevolkt werd door mensen die stonden te trappelen om voor een groot publiek te schrijven over wat dan ook, maar daarin gefrustreerd werden door hun eigen onvermogen om een website in elkaar te knutselen.
Mijn indruk is veeleer dat mensen die van 'n bepaald onderwerp echt veel weten en de behoefte hebben om die kennis met anderen te delen, zich door obstakels als html niet laten weerhouden en allang een eigen website zijn gestart. Ongetwijfeld zijn onder bijvoorbeeld de Wikipedia-schrijvers mensen die blij zijn nu eens hun specialistische zegje te kunnen doen, maar mij maak je niet wijs dat zij vóór de lancering van Wikipedia al met z'n allen zaten te verlangen naar meeschrijven aan een encyclopedie. Volgens mij heeft het aanbod de vraag gecreëerd, niet de vraag het aanbod.Maar goed, nu het aanbod er is: zouden wij daar vraag naar hebben? We hadden bij Indischekamparchieven.nl voor een wiki-vorm kunnen kiezen. Een paar duizend lemma's zouden zo te maken zijn: alle kampen en alle plaatsen een eigen pagina met beschrijving; alle transportschepen een eigen pagina met informatie over bouw, diensttijd en eventuele ondergang; alle bataljons met een beschrijving van hun activiteiten; biografieën van belangrijke personen; alle monumenten ter herinnering aan de oorlog in Indië met foto...
'Oorlog in Indië' leent zich als thema goed voor een encyclopedie, en (dus) ook voor een Wiki. Omdat ik volstrekt geen verstand van krijgsmachtonderdelen heb, zou de input van mensen die bataljons, regimenten en rangen wél uit elkaar kunnen houden zeer welkom zijn. Maar een Oorlog-in-Indië-wiki openstellen voor bijdragen door elke, al of niet toevallige, voorbijganger? Ik voorzie eindeloze aanpassingen van sommige pagina's... was het kamp nou wel of toch niet erg? En wat klopt er nou wel of niet van de verhalen over varkensmanden? Iemand zin in een dagtaak als moderator?
Eerst maar 'ns de kunst afkijken bij de wiki's die op 23 Archiefdingen genoemd worden... maar de oogst valt tegen. Archives Wiki blijkt een veredeld adresboek voor archiefinstellingen in een beperkt aantal landen. Aardig hoor, maar de naam van een archiefinstelling is ook zó ingetikt in Google. De ArchiefWiki met z'n online archiefterminologie voor Nederland en Vlaanderen vind ik handiger. Wel kan er méér dan daar tot nu toe gedaan wordt. De definities uit de Archiefterminologie zouden verrijkt kunnen worden met praktische links, bij 'datering' bijvoorbeeld naar de online editie van Grotefend.
Via Geboren in 1809 benut het Regionaal Archief Tilburg de kennis van haar eigen bezoekers en stamboomonderzoekers, maar doordat de pagina's stikken van de type- en taalfouten maakt het geheel een amateuristische indruk. De pagina over de gezellige excursie van de projectdeelnemers naar het Nationaal Archief helpt ook niet echt.
Het nut van wiki's voor projecten zie ik sowieso nog niet zo. Als ik de wiki van de jaarlijkse bijeenkomst van Amerikaanse archivarissen uit 2008 bekijk, krijg ik de indruk dat de informatie over de bijeenkomst in het wiki-format geperst is omdat wiki's in de mode zijn, niet omdat een wiki de handigste vorm voor het presenteren van die informatie is.
Mijn (voorlopige) conclusie: wiki's lijken mij first and foremost geschikt voor het aanbieden van informatie die op een encyclopedische manier te ordenen is. Om meerdere mensen aan één informatiebron te laten bijdragen, zijn wiki's niet nodig; ook weblogs kunnen door meerdere auteurs gevuld worden. En voor discussies lijkt een forum mij handiger dan de overlegpagina bij een wiki-lemma.
Posts
De behoefte van auteurs vóór het bestaan van wikipedia kan je inderdaad betwisten. Maar ik geloof wel dat er onder het grote publiek altijd belangstelling is geweest voor gemakkelijk toegankelijke thematische informatie over allerhande onderwerpen. Denk je niet?
BeantwoordenVerwijderenHet inrichten van eigen sites als wiki's levert mogelijk inderdaad veel werk op voor dagmoderators als het gaat om gevoelige onderwerpen als de toestand in kampen. Wat vind je van het idee om onze eigen teksten te verwerken in wikipedia zelf en vervolgens eens te kijken wat de croud ermee doet?
'k Heb niet direct verkoopcijfers van encyclopedieën uit het pre-internet-tijdperk paraat, maar 'k geloof inderdaad niet dat belangstelling voor gemakkelijk toegankelijke thematische informatie iets is dat tegelijk met internet is komen opzetten. Of je daaraan moet koppelen - zoals in veel wiki-reclame-verhalen gebeurt - dat belangstelling voor of behoefte aan informatie (altijd en/of automatisch) samengaat met belangstelling voor het zelf leveren van informatie blijf ik betwijfelen. Daarbij komt dat niet iedereen die informatie heeft, in staat is die informatie zo te presenteren dat de informatie bruikbaar is voor een ander. Dat iemand woorden kan intikken, wil nog niet zeggen dat iemand kan schrijven, zeg maar ;-)
BeantwoordenVerwijderenVan je idee om teksten van bijvoorbeeld Indischekamparchieven.nl op Wikipedia te plaatsen, zie ik eerlijk gezegd nut noch noodzaak. De informatie over de kampen staat online, door Google geïndexeerd en wel, en is dus voor het grote publiek te vinden. Als het grote publiek iets wil terugzeggen omdat het vindt dat er iets niet klopt, kan het daarvoor het reactieformulier op de site gebruiken; naar aanleiding van steekhoudende reacties worden aanpassingen aan de teksten gedaan.
Wat zouden we volgens jou kunnen bereiken met het verwerken van onze teksten in Wikipedia?
De verwachtingen zijn soms hooggespannen, maar een wiki in de lucht brengen en lui achterover hangen tot hij gevuld is, dat is een illusie. Er zullen altijd mensen nodig zijn om te kijken wat er gebeurt, waar aanvulling nodig is, of correctie gewenst. Of een goede wiki goedkoper en efficiënter is dan de ouderwetse encyclopedie waag ik te betwijfelen.
BeantwoordenVerwijderenMaar daarmee is het nut van een wiki er nog wel, bijvoorbeeld in kleine communities. Ik zelf gebruik een wiki bijvoorbeeld in een klein team dat een website beheert. Adresgegevens, handleidingen, lijstjes met namen, notulen, het staat er allemaal op. Zou ook op het NIOD kunnen; waarom niet bijvoorbeeld een digitaal smoelenboek op z'n wiki's? Alleen toegankelijk voor mensen binnen het het instituut.
Hebben we dat veel te dure Sharepoint daar in ieder geval niet voor nodig :)
Ha Mariëtte,
BeantwoordenVerwijdereniemand heeft zojuist (zonder gebruiksaanwijzing!) de indische kamparchieven als externe link aan Wikipedia toegevoegd. Dus of je nou voor of tegen wiki's bent : je zit er aan vast! :)
wie is Kees? Ja, in mijn vrije tijd ben ik een heel ander persoon. groetjes, Femke
BeantwoordenVerwijderen@Mariëtte: Natuurlijk is het zo dat een site als indischekamparchieven.nl toegankelijk is voor iedereen en dat de informatie vindbaar is via google. Maar het bereik van wikipedia is hoe dan ook altijd groter, al was het alleen maar omdat het hoger rankt in google.
BeantwoordenVerwijderenIk zie het gebruik van wikipedia eerder als een mes dat aan twee kanten zou kunnen snijden:
*wij kunnen er een groot publiek meer bereiken > toch één van onze doelstelling
* door het toevoegen van relevante externe links (zie @Kees) maken we gelijk 'reclame' voor onze producten en leiden we mensen naar onze sites.
En over het editen aan informatie op wikipedia zou ik me niet druk maken. Je maakt gewoon onderdeel uit van de crowd en draagt geen primaire verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de lemma's, iets dat wel het geval zou zijn als je een 'eigen' wiki zou oprichten.
@Bram: Mooi idee: medewerkersprofielen in een wiki. Ga ik over nadenken :)
@Bram: waarom hebben jullie voor 'n wiki gekozen om de informatie voor jullie websiteteam in onder te brengen? Had dat niet net zo goed in een gezamenlijk weblog gekund, waarbij je de informatie ordent en vindbaar maakt met behulp van tags en/of rubrieken?
BeantwoordenVerwijderen@Petra: dat Wikipedia ingezet zou kunnen worden als PR-instrument voor (de onderzoeksresulaten van) ons eerbiedwaardig instituut snap ik, en ik heb er ook helemaal geen bezwaar tegen om door middel van externe links Wikipedia-raadplegers naar onze websites te leiden (@Femke: bedankt ;-)).
BeantwoordenVerwijderenMaar met je stelling dat we ons niet druk zouden moeten maken over het editen van 'onze' informatie op Wikipedia ga je, denk ik, voorbij aan wat ik kortheidshalve maar even de beroepseer van onderzoekers noem. Ik heb het onderzoek voor Indischekamparchieven.nl niet gedaan om de resultaten ervan op Wikipedia door anoniempjes te laten verhaspelen tot incorrecte onzin.
Vergis ik me nu of heb jij op dit punt in nog geen twee maanden een flinke draai gemaakt? Op 10 april schreef je op je eigen blog nog: "En ten tweede denk ik dat collectiebeherende instellingen weldegelijk een verantwoordelijkheid dragen voor de gelegenheid waarin zij anderen stellen om de informatie waarover zij beschikken te gebruiken." Of hoort het wijzigen dat Wikipedia-schrijvers kunnen doen, niet tot dat 'gebruiken'?
@Mariëtte best leuk zo’n online-discussie Op de valreep dan, want eigenlijk moet het deze week in de oneliners van Twitter. Ik kan me goed voorstellen dat het plaatsten van informatie in wikipedia niet heel inspirerend is voor een onderzoeker als andere mensen erin kunnen gaan wijzigen. Maar ik denk dat ik het om deze redenen dan ook niet zie als of-of, maar eerder als en-en. Neem bijvoorbeeld nou de website van de erelijst.nl. Voor de Erelijst van Gevallenen is nog geen lemma beschikbaar. Hier zou een mogelijkheid liggen om aan andere informatie een lemma te linken en iets algemeens te plaatsen over Erelijst en vervolgens een link te maken naar erelijst.nl. Vervolgens ben je als instelling niet meer primair verantwoordelijk voor de tekst, dus hoef je er niet bovenop te zitten, maar je zou wijzigingen af en toe wel in de gaten kunnen houden. Ik ben benieuwd of er wel altijd zoveel aan veranderd zal worden en bovendien hoeven wijzigingen natuurlijk niet altijd nadelig te zijn, maar kunnen het ook nuttige aanvullingen betreffen.
BeantwoordenVerwijderen