tag:blogger.com,1999:blog-22707053564054207872024-02-20T02:58:50.836+01:00Mariëtte schrijftover Web2.0, bibliotheken, onderzoeksdata en stambomenAnonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.comBlogger115125tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-50988577908981528892014-09-25T16:42:00.000+02:002014-09-25T16:45:49.138+02:00Mijn eerste poster...Als gevolg van een ietwat a-typisch promotietraject - zonder enig conferentiebezoek - ben ik er wat laat mee, maar hier is-ie dan: mijn eerste conferentieposter. Met dank aan collega's Driek Heesakkers en Matthieu Uittenbogaard voor hun meedenken!<br />
<iframe frameborder="0" height="525" src="http://wl.figshare.com/articles/1181779/embed?show_title=0" width="568"></iframe><br />
Poster voor de 4th Plenary van de <a href="https://rd-alliance.org/" target="_blank">Research Data Alliance</a> (RDA) in Amsterdam, 22-24 september 2014.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-33910395817706988632014-08-15T23:18:00.000+02:002014-10-02T09:43:32.358+02:00RDM Ondersteuning: de website<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpXFAG4KTekAaR_LO0g18TQcSslacuS95OjVIuVREucncm7Rp7gx-zLTFupD5Z4Niw2c2Qd5yj-ovBcCBW8p3iGG9xrNAvnAliUC3PKfr1TTcdysCXt_9M6KmYxK8uJpsqUqpbj7DizZ1C/s320/RDMLeicester.jpg" height="320" width="319" /></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #999999;">Bron: RDM-brochure University of Leicester</span></td></tr>
</tbody></table>Na het trainen van mijn collega's is het inrichten, vullen en online brengen van een website over <i>research data management</i> de tweede grote klus binnen mijn project. Voor het maken van een aparte UvA-website over onderzoeksdata-management heb ik een aantal redenen:<br />
<ul><li>omdat in workshops of trainingen niet (altijd) alle aspecten van <i>research data management</i> de revue kunnen passeren, is het prettig om naar een online bron te kunnen verwijzen;</li>
<li>een helpdesk zal niet 24/7 bemenst kunnen zijn, terwijl onderzoekers een website wel 24/7 kunnen raadplegen;</li>
<li>de informatie op bestaande websites over onderzoeksdata en datamanagement is niet (altijd) afgestemd op een Nederlandse context of UvA-omstandigheden;</li>
<li>op de <a href="http://uba.uva.nl/home" target="_blank">website</a> van de Bibliotheek stond wel een pagina over dataopslagvoorzieningen, maar onderzoeksdatamanagement omvat meer dan opslaan alleen en die ene pagina zou binnen de structuur van de Bibliotheekwebsite lastig uit te breiden zijn;</li>
<li>informatie over onderzoeksdatamanagement op de Bibliotheekwebsite onderbrengen zou, ten onrechte, de indruk kunnen wekken dat het ondersteunen van onderzoeksdatamanagement aan de UvA alleen het werk van de Bibliotheek is.</li>
</ul>Een aparte RDM-website dus... maar welke informatie moet daar te vinden zijn en welke indeling zorgt ervoor dat onderzoekers snel de pagina vinden die ze nodig hebben?<br />
<br />
Net als bij het voorbereiden van de RDM-training van mijn collega's begin ik met een uitgebreid vergelijkend warenonderzoek, dit keer van bestaande universitaire webpagina's over <i>research data management</i>. Met het Nederlandstalige aanbod ben ik vrij snel klaar: eigenlijk bieden alleen de Universiteitsbibliotheken van <a href="http://www.bibliotheek.leidenuniv.nl/onderwijs-onderzoek/onderzoek/onderzoeksdata/" target="_blank">Leiden</a> en <a href="http://libguides.library.uu.nl/onderzoeksdata" target="_blank">Utrecht</a> meer dan een online equivalent van een (half) A4'tje. Mijn inspiratie komt - opnieuw - vooral uit Groot-Brittannië, van de universiteiten van Leicester en Bath en de London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM).<br />
<br />
De kern van de <a href="http://www2.le.ac.uk/services/research-data" target="_blank">RDM-website van de University of Leicester</a> bestaat uit vier rubrieken: <i>Create</i>, <i>Organise</i>, <i>Keep</i>, en <i>Find and Share</i>. Die thema's vormen voor onderzoekers een heldere ingang, vanuit wat hij of zij met data wil gaan doen. Dat spoort met de adviezen over <a href="http://www.customercarewords.com/task-management.html" target="_blank"><i>web task management</i></a> van Gerry McGovern wiens nieuwsbrief ik al een tijdje met instemming lees: vul je website niet met wat jij allemaal te melden hebt, maar vraag je af wat een bezoeker op jouw website komt doen en richt je website(<a href="http://www.gerrymcgovern.com/new-thinking/changing-nature-search-behavior" target="_blank">navigatie</a>) zo in dat hij of zij dat snel en eenvoudig kán doen.<br />
<br />
De <a href="http://www.bath.ac.uk/research/data/" target="_blank">RDM-pagina's van de University of Bath</a> hebben een soortgelijke indeling als die van Leicester, maar daarnaast is op de openingspagina alle informatie ook nog eens gerangschikt naar stadium van het onderzoek: onder de vraag "<i>What to do when...</i>" staan in drie blokken links naar pagina's die relevant zijn tijdens het plannen, tijdens het uitvoeren en tijdens het afronden van een onderzoeksproject. Dat biedt onderzoekers een tweede ingang, vanuit het stadium waarin zijn of haar onderzoek zich bevindt. De <a href="http://www.lshtm.ac.uk/research/researchdataman/index.html" target="_blank">RDM-website van de LSHTM</a> blinkt vooral uit door volledigheid: deze website bevat informatie over onderwerpen die ik op andere RDM-websites niet of niet zo uitgebreid ben tegengekomen.<br />
<br />
Op basis van met name deze drie websites zet ik een structuur voor de RDM-website van de UvA in elkaar. Basisinformatie die toepasbaar is in alle vakgebieden wil ik onderbrengen in vier secties: Plannen, Organiseren, Opslaan en Delen. Voor elk van deze secties maak ik een lijstje met onderwerpen (pagina's) die erin moeten komen. Informatie over ondersteuning en training komt, net als op de websites van Leicester en Bath, in een aparte sectie Ondersteuning. Naar voorbeeld van het <a href="http://www.uva.nl/home" target="_blank">centrale UvAweb</a> en de website van de Bibliotheek komt er ook een sectie Disciplines. Daarvoor schrijven mijn informatiespecialistcollega's, als <a href="http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.995988" target="_blank">eindopdracht</a> van hun training, elk een pagina over <i>research data management</i> in hun eigen vakgebied.<br />
<br />
De basisteksten schrijf ik zelf. Dat doe ik in eerste instantie in een Worddocument, één pagina voor elke webpagina die er moet gaan komen. Om de haverklap raak ik in dat bestand de weg kwijt: ik scroll me een ongeluk om 'even' te kijken wat ik op een vorige of latere pagina ook alweer geschreven heb, en daardoor schiet het schrijven niet op. Nadat ik op het idee kom de teksten in een Google Site te zetten, verlies ik het overzicht niet meer en gaat het schrijven een stuk sneller. Ook kan ik, als ik bijna klaar ben, mijn collega's beter laten meekijken: voor hen is de Google Site een stuk prettiger om te bekijken dan een Worddocument waaraan maar geen einde lijkt te komen.<br />
<br />
Aanvankelijk heb ik tijdens het schrijven steeds ten minste bovenstaande drie, en vaak nog meer RDM-websites open staan. Dat lijkt handig, maar te veel inspiratie blijkt verlammend te werken. Als ik mezelf erop betrap dat ik meer zit te vertalen dan dat ik eigen teksten schrijf, gooi ik mijn browser dicht en zoek ik de presentaties op die ik voor de training van mijn collega's gemaakt heb. Ik gebruik ze als handvat en schrijf slides uit tot lopende tekst, en controleer aan de hand van de slides of ik in de webtekst niets vergeten ben.<br />
<br />
Tijdens het schrijven besluit ik de rubrieken Organiseren en Opslaan in elkaar te schuiven tot één rubriek Bewaren. Over het organiseren van bestanden heb ik niet genoeg schrijfstof om een aparte rubriek te rechtvaardigen; bovendien zijn organiseren en opslaan nauw met elkaar verbonden: opslaan zonder te organiseren is 'n slecht plan, en organiseren zonder opslaan wordt lastig. In een rubriek Introductie breng ik een pagina over het waarom van onderzoeksdatamanagement onder; in deze rubriek staan - naar voorbeeld van Bath - ook de pagina's Voor onderzoek, Tijdens onderzoek en Na onderzoek: pagina's met een selectie van links naar informatie die in elk van deze onderzoeksstadia van belang kan zijn. Naar deze introductiepagina's verwijs ik op de homepagina van de website.<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="http://rdm.uva.nl/" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6ojrmhoJ86XbXo0qt53j6DXz-vWSXmM_X6FiSpza9K1I5h2uKkiWUYhOmGLMHORXBO8yuarengDqOuk6EEJiYCb38BpPczqUgnVjDCzGtlhDZ65mMFltye5Pa6oe44asbM22_DSX1dw_e/s1600/RDMweb.jpg" height="220" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #999999;">http://rdm.uva.nl/</span></td></tr>
</tbody></table>Na een paar dagen knippen en plakken van Google Sites naar <i>content management</i> systeem Hippo kan ik mijn collega's half juli melden dat de Nederlandstalige RDM-website online is. Beeldredacteur Monique Kooijmans zorgt ervoor dat de <a href="https://www.flickr.com/photos/jannekestaaks/sets/72157645055854776/" target="_blank">data-foto's</a> van collega Janneke Staaks een mooie omlijsting van de website gaan vormen.<br />
<br />
Daarmee zit fase één van de RDM-website erop. In fase twee komen de vakspecifieke pagina's erbij en krijgt de site een Engelstalige evenknie, in fase drie gaan we ons wagen aan online training...Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-31215998548546807512014-08-14T18:04:00.002+02:002014-08-14T18:05:49.209+02:00Evaluatie van een training<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPRRFHmAKgFPgHXvAdLU_VFv6FJ3pCB5bXh9eq7W-Hkfldu7kXNgiLoZEPg2r02Ztxm2X0DHmjFOvRovQ6fYZcRtg3XQ4jvpN6zEHaoSYD9rc0VWF0-u1oSDRmKWhB1w-F0Go-rZ3nV4ny/s1600/201311_RDMO_vragenlijst.tif" imageanchor="1" style="clear: left; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPRRFHmAKgFPgHXvAdLU_VFv6FJ3pCB5bXh9eq7W-Hkfldu7kXNgiLoZEPg2r02Ztxm2X0DHmjFOvRovQ6fYZcRtg3XQ4jvpN6zEHaoSYD9rc0VWF0-u1oSDRmKWhB1w-F0Go-rZ3nV4ny/s320/201311_RDMO_vragenlijst.tif" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Resultaten november 2013 (klik voor vergroting)</td></tr>
</tbody></table>
Een half jaar geleden schreef ik over de vragenlijst die ik mijn collega's informatiespecialisten in november vorig jaar voorlegde om te achterhalen wat zij tijdens een training in (het ondersteunen van) <i>research data management</i> zouden willen leren. Ik besloot die <a href="http://marietteschrijft.blogspot.nl/2014/02/rdm-ondersteuning-in-21-vragen.html">blogpost</a> met: "Als mijn collega's me tegen het einde van de training nog niet zat zijn, leg ik de vragenlijst nogmaals aan hen voor. Als de grafiek dan 'n stuk groener uitpakt, hebben we met z'n allen iets goed gedaan :-)"<br />
<br />
Ik moet bekennen dat ik niet bij mijn collega's geïnformeerd heb of ze me zat waren voordat ik hen de vragenlijst in mei van dit jaar, na afloop van de training, nogmaals voorschotelde. Als de kans bestaat dat je antwoorden krijgt die je niet horen wilt, moet je een vraag niet stellen, zoiets ;-) Wel heb ik de laatste, open vraag aangepast. Voorafgaand aan de training vroeg ik mijn collega's wat ze wilden leren, na afloop van de training vroeg ik hun mening over de training: "Wat vond jij van de training? Denk daarbij aan de inhoud van de training, het lesmateriaal, de vorm (bijeenkomsten plus voorbereidingswerk), de tijd die er voor jou in is gaan zitten, de communicatie over de training, de docent, kortom: aan alles wat deze training voor jou tot een (on)aangename bezigheid heeft gemaakt."<br />
<br />
Verschillende collega's vroegen zich in reactie op deze vraag hardop af of de training niet te vroeg gekomen was, maar één van hen voegde daar direct aan toe dat als RDM binnen haar faculteit een thema wordt, zij daar in elk geval nu al goed op is voorbereid. De training had van een deel van mijn collega's wat compacter gemogen, het tempo wat hoger, en het aandeel zelfwerkzaamheid wat groter. Ook hadden ze graag onderzoekers zelf aan het woord gehoord. Dat zijn praktische opmerkingen die ik in mijn oren heb geknoopt, zowel voor ander onderwijs dat ik geef als voor de opfrisbijeenkomsten die op de training zullen volgen. Over communicatie, documentatie en organisatie van de training kreeg ik louter complimenten - ik heb ze ingelijst in mijn achterhoofd ;-)<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_NJ3PJz8Vd1A6t5CIEnPpdTyzsyi5QLAsFa-cz5qFZqEIteY-9zmApuifG4l-PJXg1chuEY87r-n6o8rii7plSwmn_t_cgxJie5mn6OY81ZoP-YfhF2V9jz0iKbUHPy_wPedJx6iYFbGO/s1600/RDMO_vr8en9.tif" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_NJ3PJz8Vd1A6t5CIEnPpdTyzsyi5QLAsFa-cz5qFZqEIteY-9zmApuifG4l-PJXg1chuEY87r-n6o8rii7plSwmn_t_cgxJie5mn6OY81ZoP-YfhF2V9jz0iKbUHPy_wPedJx6iYFbGO/s320/RDMO_vr8en9.tif" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #999999;">(klik voor vergroting)</span></td></tr>
</tbody></table>
De twintig gesloten vragen bleven hetzelfde als in de vragenlijst van november, evenals de manier van antwoorden: beoordelen op een schaal van 0 (= ik heb geen idee wat het antwoord op de vraag is) tot en met 4 (= ik kan de vraag prima beantwoorden).<br />
<br />
Bij het bestuderen van de resultaten viel mij één ding in het bijzonder op. Op de vraag "Hoe kan de Bibliotheek onderzoeksdatamanagement ondersteunen?" werd vóór en na de training even vaak 'dat weet ik ongeveer' geantwoord, terwijl de score van het antwoord 'dat weet ik goed' van 5 naar 9 steeg. Echter: als het niet over de rol van de Bibliotheek in het algemeen, maar over veranderingen in de eigen werkzaamheden gaat, lijkt de onzekerheid toegenomen. Van de 6 'goeds' die de vraag "Hoe verandert jouw werk als het gevolg van het ondersteunen van onderzoeksdatamanagement?" in november nog kreeg, is er niet één meer over, en de 7 'ongeveers' zijn er 11 geworden.<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5g_9M6GyATw8jjS9mhkMLfhwniovtBqMA_Q8roOr2jU1qziwv1JKTuj70hWpBAMx4_rD8Z8fURGLjKtE8ISqN_9eEjOa3zrEzJmDwKyd5KUt-jk6dXOfd8a4ci9rcCxam9XkRgh90J28S/s1600/201405_RDMO_vragenlijst.tif" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5g_9M6GyATw8jjS9mhkMLfhwniovtBqMA_Q8roOr2jU1qziwv1JKTuj70hWpBAMx4_rD8Z8fURGLjKtE8ISqN_9eEjOa3zrEzJmDwKyd5KUt-jk6dXOfd8a4ci9rcCxam9XkRgh90J28S/s320/201405_RDMO_vragenlijst.tif" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Resultaten mei 2014 (klik voor vergroting)</td></tr>
</tbody></table>
Maar wat bij vergelijking van beide grafieken het eerst en het meest opvalt, is dat de grafiek van na de training aanzienlijk groener is dan die van vóór de training. Al weten we dan nog niet helemaal precies hoe onze ondersteuning er in de praktijk uit gaat zien, we hebben er de kennis voor in huis. Met dank aan mijn collega's voor hun aanwezigheid, inbreng en leergierigheid!<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">In november 2013 werd de vragenlijst ingevuld door 20, in mei 2014 door 19 collega's. Drie collega's vulden de lijst in november wel in, maar kwamen er in mei niet aan toe. Twee collega's vulden de lijst in november niet, maar in mei wel in. De vragenlijst is onder CC BY-SA-licentie <a href="http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.920219" target="_blank">beschikbaar via fig<b>share</b></a> (Worddocument met toelichting).</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-75463722819867004662014-03-06T22:45:00.000+01:002014-08-15T23:19:14.029+02:00RDM Ondersteuning: achter de schermen van een training<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdoSVuumlQLEXEXBUrybV5xuwJcZC3vGZ435Oi0XsszAH4lPZMi1Ty559_m59Y-7WcRfUuIrkcpvp9va0lBT2oY9_v9XXn9-3jSeoa_MWUGXYiXz_6ecNFRnbKjX0IpMfBnGjBiRVM2Aiz/s1600/HvadErDigitalBevaring_WhatIsDigitalPreservation_DigitalPreservation.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdoSVuumlQLEXEXBUrybV5xuwJcZC3vGZ435Oi0XsszAH4lPZMi1Ty559_m59Y-7WcRfUuIrkcpvp9va0lBT2oY9_v9XXn9-3jSeoa_MWUGXYiXz_6ecNFRnbKjX0IpMfBnGjBiRVM2Aiz/s320/HvadErDigitalBevaring_WhatIsDigitalPreservation_DigitalPreservation.png" /></a>De training <i>research data management</i> voor informatiespecialisten van de UBA is over de helft - tijd om een kijkje achter de schermen te geven: hoe gaat het opzetten en uitvoeren van deze training in z'n werk?<br />
<br />
Tijdens een uitgebreid vergelijkend warenonderzoek van bestaande RDM-trainingen en RDM-websites identificeerde ik in oktober vorig jaar zes thema's voor de training: onderzoeksdata en datamanagement, datamanagementplanning, data opslaan en bewaren, data organiseren en beschrijven, regels rondom <i>research data</i>, en data delen en hergebruiken. Op grond van de resultaten van de <a href="http://marietteschrijft.blogspot.nl/2014/02/rdm-ondersteuning-in-21-vragen.html" target="_blank">vragenlijst</a> die mijn collega's in november invulden, voegde ik data en dienstverlening als zevende thema toe. In principe zou elk thema een eigen trainingsbijeenkomst krijgen.<br />
<br />
Aan <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=15" target="_blank">RDMRose</a> ontleende ik het idee om voor elk thema ten minste twee bestanden te maken: een PowerPointpresentatie en een Worddocument met '<i>Notes</i>', eventueel aangevuld met één of meer Worddocumenten voor oefeningen. De <i>Notes</i> bevatten de leerdoelen van een bijeenkomst, de gerelateerde vragen uit de vragenlijst, de voorbereidingsopdracht(en), en het programma van de bijeenkomst. In de voorlopige versie van elke <i>Notes</i> nam ik ook alvast een grove opzet voor de bijbehorende presentatie op: een lijstje van onderwerpen die aan de orde zouden moeten komen en links naar informatie die ik zou kunnen gebruiken.<br />
<br />
Elk thema heeft eind vorig jaar al een eigen submap in mijn Dropbox gekregen, met daarin het PowerPointbestand en de <i>Notes</i> voor dat thema. In deze submappen verzamel ik ook de pdf-bestanden die als informatiebron bij het thema kunnen dienen. Ideeën voor oefeningen of voorbeelden die me te binnen schieten, relevante links die ik tegenkom: ik zet ze in de betreffende <i>Notes</i>, waar ze rustig op me wachten tot ik ze nodig heb. <br />
<br />
In de week vóór een trainingsbijeenkomst begint het 'echte' werk: de <i>Notes</i> doornemen, verzamelde informatie schiften, structuur aanbrengen, interactieve onderdelen bedenken, de PowerPointpresentatie vullen, gericht zoeken naar informatie die nog ontbreekt, inschatten hoeveel tijd elk onderdeel van de bijeenkomst in beslag gaat nemen, en bepalen hoe mijn collega's zich op de volgende bijeenkomst zullen gaan voorbereiden. Van eventuele oefeningen maak ik aparte Worddocumenten, en ik zorg voor een transcript van video's die we tijdens een bijeenkomst kijken.<br />
<br />
Ik heb me een paar keer afgevraagd of ik niet twee thema's in elkaar moest schuiven tot één bijeenkomst. Met wat passen en meten hadden de introductie van onderzoeksdata(management) en datamanagementplanning misschien wel in één bijeenkomst gepast, net als 'data opslaan en bewaren' en 'data organiseren en beschrijven'; en ook tussen de thema's 'regels rondom <i>research data</i>' en 'data delen en hergebruiken' zit overlap. Ik heb het niet gedaan, en ben daar nu blij om: we zijn tot nu toe steeds eerder tijd te kort gekomen dan dat er tijd overbleef, er is alle ruimte voor vragen en oefeningen, en van collega's hoor ik dat een beetje herhaling juist helpt om verbanden te zien en te onthouden.<br />
<br />
Omdat ik tot daags vóór een bijeenkomst bezig ben met bijschaven, is mijn plan om de <i>Notes</i> al vóór een bijeenkomst te verspreiden, gesneuveld. Mijn collega's krijgen tijdens de bijeenkomst een print van <i>Notes</i>, oefeningen en videotranscript. Na afloop van de bijeenkomst zet ik deze bestanden, met de PowerPointpresentatie, in de cursusmap op onze netwerkschijf. Collega's die verhinderd zijn, nemen aan de hand van de <i>Notes</i> zelf, vóór de volgende bijeenkomst twee weken later, de stof van de gemiste bijeenkomst door. Als ik er de ervaringen tijdens de bijeenkomst in verwerkt en de feedback van een <a href="http://www.marinanoordegraaf.nl/DHTML/home.htm" target="_blank">collega-trainster</a> op gekregen heb, publiceer ik de bestanden via <a href="http://figshare.com/authors/Mariette%20van%20Selm/487972" target="_blank">fig<b>share</b></a>.<br />
<br />
Een ander idee dat sneuvelde, is het uitnodigen van gastsprekers. Op verzoek van collega's die op een andere locatie werken dan waar de training plaatsvindt, beginnen de trainingsbijeenkomsten om 9.00 uur 's morgens, zodat zij geen extra tijd kwijt zijn aan heen en weer reizen - maar dat tijdstip leent zich minder goed voor het uitnodigen van gastsprekers. Daarnaast zijn gastsprekers vaak deskundig op één of enkele aspecten van een thema, terwijl ik in de beperkte tijd van twee uur per bijeenkomst graag zo veel mogelijk aspecten van elk thema aan de orde wil laten komen - het is per slot van rekening een basistraining. De gastsprekers bewaar ik daarom voor vervolgbijeenkomsten die ik wil gaan beleggen om de kennis uit deze basistraining <i>up to date</i> te houden en te verdiepen.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Afbeelding: Jørgen Stamp | <a href="http://www.digitalbevaring.dk/">DigitalBevaring</a></span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-45185032980165141762014-02-07T10:18:00.000+01:002014-08-15T23:19:14.023+02:00Fröbelen met figshare<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnDMkmuq0LBJARWAvfUqsALvZAvQpAEDPgPcnvOdot7Z6hoNUt52MGANsTiD2yoCPWB4ya9vnEew4AxWtXM7qYhRVL6QeeWvncNk__H4Rka4RtdfB-EnFSseqEM2iG3GbVYrKXHBuZLcSy/s1600/fig.share_FullColour.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnDMkmuq0LBJARWAvfUqsALvZAvQpAEDPgPcnvOdot7Z6hoNUt52MGANsTiD2yoCPWB4ya9vnEew4AxWtXM7qYhRVL6QeeWvncNk__H4Rka4RtdfB-EnFSseqEM2iG3GbVYrKXHBuZLcSy/s320/fig.share_FullColour.jpg" /></a></div>Voor het project RDM Ondersteuning haal ik ideeën en inspiratie uit het werk van anderen, bijvoorbeeld uit <a href="http://dataintelligence.3tu.nl/" target="_blank">Data Intelligence 4 Librarians</a>, <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/" target="_blank">RDMRose</a>, <a href="http://datalib.edina.ac.uk/mantra/" target="_blank">MANTRA</a> en verschillende RDM-websites. De makers van deze trainingen en websites hebben de dingen die zij maakten online beschikbaar gesteld voor hergebruik, doorgaans onder een CC BY- of CC BY-SA-licentie. Dat vind ik een goed voorbeeld om te volgen, ook als ik hun werk niet letterlijk citeer, vertaal of bewerk.<br />
<br />
<a href="http://dare.uva.nl/en" target="_blank">UvA-DARE</a>, het institutionele <i>repository</i> voor publicaties van UvA-medewerkers, was daarvoor geen optie, omdat het niet bedoeld is om lesmateriaal te delen. <a href="https://www.box.com/" target="_blank">Box</a>, <a href="https://www.dropbox.com/" target="_blank">Dropbox</a> en soortgelijke websites bieden weliswaar opslagruimte en links waarmee je bestanden met anderen kunt delen, maar ze richten zich niet op aantrekkelijk publiceren of presenteren. <a href="http://www.slideshare.net/" target="_blank">Slideshare</a> was vanuit dat perspectief wel een optie, maar die website biedt geen permanente links en geen mogelijkheid om gerelateerde bestanden te groeperen. <i>Enter</i> <a href="http://figshare.com/" target="_blank">fig<b>share</b></a>, een website die is opgezet voor het delen van onderzoeksresultaten die niet naadloos in traditionele publicatievormen passen. <br />
<br />
fig<b>share</b> is hard op weg om een interessante verzamelplaats van afbeeldingen, video- en audiobestanden, datasets, conferentieposters, <i>papers</i> en presentaties te worden. Het voorziet in behoeften die wetenschappelijke tijdschriften en andere <i>repository</i>'s niet vervullen: data van experimenten die niet succesvol waren, kunnen van waarde zijn bij het opzetten van nieuw onderzoek, maar publicaties over 'mislukt' onderzoek verliezen het gevecht om tijdschriftruimte van publicaties over succesvolle experimenten en de data zelf zijn (al of niet door het ontbreken van een gerelateerde publicatie) in sommige <i>repository</i>'s niet welkom. Bovendien 'produceren' onderzoekers meer dan het traditionele artikel; al tellen ze in onderzoeksregistratiesystemen en onderzoeksimpactberekeningen (nog) niet altijd mee, ook conferentieposters en presentaties zijn van waarde voor het verspreiden van onderzoeksresultaten.<br />
<br />
Om bestanden te kunnen delen via fig<b>share</b> dien je een gratis account te openen. Bij dat account hoort 1GB aan opslagruimte voor bestanden die je voor jezelf houdt; bestanden die je openbaar maakt, tellen voor je gebruik van opslagruimte niet mee. De website is, om oprichter Mark Hahnel te <a href="http://blogs.plos.org/mfenner/2012/02/16/figshare-interview-with-mark-hahnel/" target="_blank">citeren</a>, "stupidly simple" in het gebruik: nadat je via de <i>upload</i>-link een bestand van je harde schijf hebt geselecteerd en op fig<b>share</b> hebt gezet, voer je de belangrijkste gegevens over het bestand in en besluit je of je het bestand publiceert, en met een druk op de knop <i>Save changes</i> ben je klaar.<br />
<br />
De gegevens die je kunt invoeren, zijn <i>Type of file</i> (voorkeuzemenu), <i>Title</i>, <i>Author(s)</i> (je eigen naam staat er al), <i>Categories</i> (vakgebied, voorkeuzemenu), <i>Tags</i> (suggesties verschijnen zodra je begint te typen), <i>Description</i>, en <i>Links</i>. De beschrijving mag je zo kort houden of lang maken als je wilt, er geldt geen (dwingend) minimum of (zeurderig) maximum aantal tekens voor dit veld. Toegevoegde links worden aanklikbaar, zodat bezoekers van fig<b>share</b> direct naar (bijvoorbeeld) een gerelateerde blogpost kunnen doorklikken. Je kunt de gegevens van een bestand te allen tijde wijzigen; via de <i>replace</i>-link in het wijzigingsmenu kun je het bestand bovendien vervangen door een nieuwere versie ervan.<br />
<br />
Zodra je een bestand publiceert, krijgt het een <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_object_identifier" target="_blank">Digital Object Identifier</a> (DOI). Voor bestanden die je nog niet wilt publiceren, kun je alvast een DOI reserveren. Gerelateerde bestanden kun je groeperen in een <i>fileset</i> - te onderscheiden van het bestandstype <i>dataset</i>, dat een enkele tabel kan zijn. Een <i>fileset</i> krijgt een eigen pagina, waar de bestanden individueel en de set als geheel gedownload kunnen worden. Ook <i>filesets</i> krijgen bij publicatie een eigen DOI. Een derde pluspunt van fig<b>share</b> is versiebeheer: als je een gepubliceerd bestand door een nieuwere versie vervangt, gaat de DOI van het bestand naar de nieuwste versie verwijzen; onder aan de publieke pagina waarop het bestand staat, wordt aangegeven dat er een eerdere versie is en kan daarnaar worden doorgeklikt.<br />
<br />
Minpuntjes zijn er ook: in de <i>preview</i> van PowerPointbestanden rolt tekst die in werkelijkheid toch echt keurig op de slide past, van de slide af, en in de <i>preview</i> van Wordbestanden met een plaatje in de koptekst – bijvoorbeeld het UvA-logo – verschijnen ter hoogte van het plaatje letters die er in het origineel en in een download van het bestand niet staan. Met voorzetsels in Nederlandse achternamen doet fig<b>share</b> wat ook in referentiesoftware nog wel eens misgaat: in de automatisch gegenereerde citatie heet ik "van Selm, Mariette" in plaats van "Selm, Mariette van". En de integratie met ORCID is nog niet zoals-ie moet zijn: de bestanden die ik vorige week op mijn <a href="http://figshare.com/authors/Mariette%20van%20Selm/487972" target="_blank">fig<b>share</b>-pagina</a> zette, zijn nog niet tot mijn <a href="http://orcid.org/0000-0003-3711-4282" target="_blank">ORCID-pagina</a> doorgedrongen.<br />
<br />
Met betrekking tot de licentie waaronder ik mijn maaksels ter beschikking stel, ben ik eigenwijs geweest. De website van fig<b>share</b> <a href="http://figshare.com/cc_license" target="_blank">meldt</a> dat datasets onder <a href="http://creativecommons.org/about/cc0" target="_blank">CC0</a>- en andere bestandstypen onder <a href="http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/" target="_blank">CC BY-licentie</a> vallen. Omdat ik ook gebruik maak van materiaal dat onder <a href="http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/" target="_blank">CC BY-SA-licentie</a> beschikbaar is, houd ik voor mijn eigen bestanden die 'beperktere' licentie aan en vermeld ik die in de bestanden. Als ik word afgewezen als <a href="http://figshare.com/advisors" target="_blank">fig<b>share</b> <i>advisor</i></a> weet ik waar het door komt ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-91354305999734809802014-02-04T14:10:00.000+01:002014-08-15T23:19:14.036+02:00RDM-ondersteuning in 21 vragen<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz5icJqAwBBogUga4Iye5j0s5TJJlwoPWyvJRFlr6OXu-yIKXmTX_9iAJC71NoCzYL2BHC8Hf6EUKg85qZVfJqAQUt7_ICVD0XUlWVLjxiXFvC5MQ8AQJ9yU8VNsX4QMTVA2losUAHULce/s1600/Diagramvragenlijst.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz5icJqAwBBogUga4Iye5j0s5TJJlwoPWyvJRFlr6OXu-yIKXmTX_9iAJC71NoCzYL2BHC8Hf6EUKg85qZVfJqAQUt7_ICVD0XUlWVLjxiXFvC5MQ8AQJ9yU8VNsX4QMTVA2losUAHULce/s320/Diagramvragenlijst.jpg" /></a></div>Een training ontwerpen op basis van a) wat de beoogde deelnemers al weten en b) wat zij belangrijk vinden om aan de weet te komen. Dat wilde ik bij het opzetten van de training<i> research data management</i> (RDM) voor mijn collega's, de informatiespecialisten van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam. Een handvat voor zo'n peiling van kennisbehoefte vond ik bij RDMRose, en ik maakte er een Nederlandstalige variant van. <br />
<br />
Het project RDMRose, waar ik in maart 2013 een paar dagen <a href="http://marietteschrijft.blogspot.nl/2013/03/rdmrose.html" target="_blank">in de keuken</a> mocht kijken, resulteerde in <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=15" target="_blank">lesmateriaal</a> over onderzoeksdatamanagement voor informatieprofessionals. Dit materiaal kan gebruikt worden bij <i>face-to-face</i> training – tijdens het project is het materiaal getest bij de Universiteitsbibliotheken van Sheffield, Leeds en York, en het is de bedoeling dat het ook binnen de iSchool van de Universiteit van Sheffield wordt gebruikt. Daarnaast is het geschikt voor 'training op eigen houtje', netter geformuleerd: <i>self-directed Continuing Professional Development</i> (CPD).<br />
<br />
Voor wie niet de gelegenheid heeft om het lesmateriaal van alle acht thema's binnen RDMRose door te nemen, is een <i><a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/wp-content/uploads/Resource-0-RURDMReady-RDMRose.docx" target="_blank">self evaluation tool</a></i> (Worddocument) gemaakt: een lijst met aspecten van<i> research data management</i> die je kunt waarderen op twee punten, nl. je huidige kennis ervan en het belang van (het opdoen van) kennis ervan voor jou. Bij elk item staat aangegeven welke onderdelen van RDMRose voor dat aspect van belang zijn, zodat je aan de hand van je eigen kennisbehoefte die onderdelen van het lesmateriaal kunt doorwerken die voor jou het belangrijkst zijn.<br />
<br />
Naar dat voorbeeld maakte ik een eigen vragenlijst: ik liet weg wat ik wel in de lijst van RDMRose vond, maar voor mijn collega's minder relevant achtte, en voegde op basis van andere bronnen vragen toe die ik bij RDMRose miste. Ik kwam uit op 20 vragen over allerlei ingrediënten van onderzoeksdatamanagement: nut en noodzaak, ondersteuning, beleid, hindernissen en voor(oor)delen bij het delen van onderzoeksdata, etc. Deze vragen wilde ik door mijn collega's laten beoordelen op een schaal van 0 (= ik heb geen idee wat het antwoord op de vraag is) tot en met 4 (= ik kan de vraag prima beantwoorden).<br />
<br />
Het vinden van een vorm die voor zowel mijn collega's als mijzelf handig zou zijn, bleek een puzzel. Een Worddocument met twee kolommen – één voor de huidige kennis en één voor het belang van die kennis – zou eenvoudig in te vullen zijn, maar het verwerken van de antwoorden tamelijk arbeidsintensief maken. Een Google-formulier zou eenvoudig in te vullen en te verwerken zijn, maar daarin kon ik geen twee kolommen kwijt. <br />
<br />
Een test van het Google-formulier op twee collega's leerde me dat het tweemaal stellen van de vragen – hen de 20 vragen eerst laten beantwoorden in relatie tot hun huidige kennis en hen vervolgens de 20 vragen nogmaals te laten beoordelen vanuit een "dit moet ik weten om mijn onderzoekers goed te ondersteunen" – verwarrend werkte. Ik korte het formulier daarom in: 20 vragen, te beoordelen vanuit huidige kennis, en daarna één open vraag: "Je hebt in de voorgaande 20 vragen allerlei aspecten van (het ondersteunen van) onderzoeksdatamanagement voorbij zien komen. Welke aspecten zijn voor jou het belangrijkst? Wat wil jij na afloop van de training in elk geval weten of kunnen? Wat heb jij nodig om jouw onderzoekers het beste te kunnen ondersteunen?"<br />
<br />
Nadat de vragenlijst in november 2013 door alle collega's was ingevuld, verwerkte ik de antwoorden op de gesloten vragen met behulp van Excel in <i>pivot tables</i> waarvan ik een grafiek maakte. De standaardkleuren die Excel aan balken in een grafiek geeft, verving ik door verkeerslichtgradaties: 0 (dat weet ik niet) werd rood, 1 (dat weet ik nauwelijks) werd lichtrood, 2 (dat weet ik ongeveer) werd oranje, 3 (dat weet ik goed) werd lichtgroen, en 4 (dat weet ik heel goed) werd groen. Daarmee geeft de grafiek per vraag weer hoe groot de kennisbehoefte is, en is in één oogopslag te zien of er een trainingsnoodzaak is.<br />
<br />
Dat gezegd zijnde: de vragenlijst was voor mij een middel, en de grafiek was niet het doel. De scores van de gesloten vragen hebben me geholpen om de thema's voor de trainingsbijeenkomsten te identificeren. De vragen zelf hielpen bij het formuleren van leerdoelen. En in het lesmateriaal dat ik voor de training maak, geef ik aan – al was het alleen maar om voor mezelf te kunnen controleren of alle vragen inderdaad in de training aan bod komen – op welke vragen uit de vragenlijst het betrekking heeft. <br />
<br />
De antwoorden op de open vraag gaven me inzicht in de verwachtingen van mijn collega's ten aanzien van de training. Een belangrijk punt – en een echo van <a href="http://marietteschrijft.blogspot.nl/2013/03/just-tell-us-what-to-do.html" target="_blank">wat ik in Engeland hoorde</a> – was: maak het concreet, wat gaan we nu precies dóen? Daarom krijgt de laatste trainingsbijeenkomst het thema 'Data en dienstverlening'. Hoe een informatiespecialist een onderzoeker kan ondersteunen, komt in elke trainingsbijeenkomst wel (impliciet) aan de orde; in de laatste bijeenkomst maken we het, op basis van de voorafgaande bijeenkomsten en de ervaringen die elke informatiespecialist met zijn of haar eigen onderzoekers heeft, samen expliciet.<br />
<br />
Als mijn collega's me tegen het einde van de training nog niet zat zijn, leg ik de vragenlijst nogmaals aan hen voor. Als de grafiek dan 'n stuk groener uitpakt, hebben we met z'n allen iets goed gedaan :-)<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">De vragenlijst is onder CC-BY-SA-licentie <a href="http://dx.doi.org/10.6084/m9.figshare.920219" target="_blank">beschikbaar via fig<b>share</b></a> (Worddocument met toelichting).</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-50821551345853830642013-10-31T19:25:00.004+01:002014-02-02T22:43:13.189+01:00Data & dienstverlening<iframe src="http://www.slideshare.net/slideshow/embed_code/27785935" width="597" height="486" frameborder="0" marginwidth="0" marginheight="0" scrolling="no" style="border:1px solid #CCC;border-width:1px 1px 0;margin-bottom:5px" allowfullscreen> </iframe><br />
Vanmiddag mocht ik mijn collega-informatiespecialisten van de Bibliotheken van UvA en HvA bijpraten over een onderwerp waarover ze binnenkort nog veel meer gaan horen: onderzoeksdata. Wat is onderzoek, wat zijn onderzoeksdata, wat is onderzoeksdatamanagement en welke rol gaan informatiespecialisten daarin spelen? Mijn presentatie was een beetje 'n buitenbeentje op een middag over praktijkgericht onderzoek in het Hoger Beroepsonderwijs, maar afwisseling van spijs doet eten, toch? ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-37927751962560322992013-10-09T19:33:00.000+02:002013-10-31T19:35:37.747+01:00UBO meets UBA<iframe src="http://www.slideshare.net/slideshow/embed_code/27031219" width="597" height="486" frameborder="0" marginwidth="0" marginheight="0" scrolling="no" style="border:1px solid #CCC;border-width:1px 1px 0;margin-bottom:5px" allowfullscreen> </iframe><br />
Bij een bezoek van collega's van de Bibliotheek van de Universiteit van Oslo viel mij de eer te beurt om de (vernieuwde) organisatie van de Universiteitsbibliotheek van de Universiteit van Amsterdam uit de doeken te doen - met speciaal voor de gelegenheid naar het Engels vertaald organogram - en te vertellen hoe ons cursusaanbod in elkaar steekt. De historicus in mij kon het natuurlijk niet laten om erop te wijzen dat de bibliotheek ouder is dan de universiteit ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-48457174447070182262013-07-29T21:19:00.000+02:002013-07-29T21:58:54.917+02:00StandcontroleHet lijkt me een prima manier om bij te komen van mijn examen PRINCE2 Foundation op woensdag: een vrijdag naar het<a href="http://uba.uva.nl/locaties/uba-boekendepot-iwo.html" target="_blank"> IWO</a> voor mijn bijdrage aan de standcontrole. Het Boekendepot is voor mij minder ver reizen dan UB Singel, de controle zelf zal geen hogere wiskunde zijn, een dag zonder telefoon en computer lijkt me heerlijk rustig, en van collega’s heb ik al begrepen dat de catering uitstekend geregeld is. Kortom: wat wil ’n mens nog meer?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFmrns2PNch9PlijedAo6al5L9jlhyphenhyphenOBUORlKptGHgZHUG5SSlt_UfIkaCjhS4amW6yRvSZnpPDWEgqVAHf26JniHuiYw_I4F3jV9EIM6pWz23SKBxAKHMgnNrZS0dcRwyGC-BK4Cy35_G/s1600/Standcontrole001.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 0em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFmrns2PNch9PlijedAo6al5L9jlhyphenhyphenOBUORlKptGHgZHUG5SSlt_UfIkaCjhS4amW6yRvSZnpPDWEgqVAHf26JniHuiYw_I4F3jV9EIM6pWz23SKBxAKHMgnNrZS0dcRwyGC-BK4Cy35_G/s200/Standcontrole001.jpg" width="200" /></a></div>
De ochtend vliegt om: tegen twaalven zet ik de laatste krul op de eerste lijst die ik heb meegekregen, volgens teamleider Depots & Documentlevering Mirjam van den Bercken gevuld met 1.000 titels. Onderweg ben ik de meest uiteenlopende boeken tegengekomen, van naslagwerken voor schoolleiders tot een vergeeld fotoboekje over Salt Lake City, en van het lesboek Duits dat ik me nog uit mijn middelbare schooltijd herinner tot de verzamelde werken van Lenin. Erg veel is er niet mis: een enkele keer tref ik een boek wel op de lijst, maar niet op de plank aan, een paar keer andersom.<br />
<br />
Nadat ik een paar meegebrachte boterhammen heb weggespoeld met ’n blikje cola ga ik met een tweede lijst aan de slag. Na zo’n 100 titels zie ik een oranje papiertje uit de kast steken. Huh? Zo’n papiertje moeten we achterlaten als we boeken van de plank halen die niet op de lijst staan. Is deze plank dan al gedaan? Ik ga het navragen bij Mirjam, die na enig speurwerk moet bekennen dat ze me inderdaad een lijst heeft meegegeven met signaturen die al gecontroleerd zijn. Tsja, ik ontvang voor dat werk mijn salaris wel, maar het einde van de standcontrole komt zo niet dichterbij natuurlijk…<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD6ZACzXrapFq5slSKs3fhZfbyin4XRHHQmRHkkZCSDx7GXDQkdEopS3oIAjLviFGv1xEWI4u3WI0sbCnRECUlv5JW_fjUpqqGsu2iLWqr257tZPTranhJFhXADVDh6Ag5WAtc4Y78Dcps/s1600/Standcontrole002.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 0em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD6ZACzXrapFq5slSKs3fhZfbyin4XRHHQmRHkkZCSDx7GXDQkdEopS3oIAjLviFGv1xEWI4u3WI0sbCnRECUlv5JW_fjUpqqGsu2iLWqr257tZPTranhJFhXADVDh6Ag5WAtc4Y78Dcps/s200/Standcontrole002.jpg" width="200" /></a>Met een nieuwe lijst keer ik terug naar mijn karretje in het depot. Het lijkt wel alsof Mirjam het heeft willen goedmaken: weinig Cyrillisch, dat extra tijd vraagt omdat het vergelijken van het Cyrillisch met de transliteratie op mijn lijst me bij gebrek aan kennis van het Cyrillisch alfabet niet zo vlot afgaat als ik zou willen; weinig Armeens, waar ik al helemaal geen kaas van kan maken; en veel boeken waarvan de titel gewoon op de rug van het boek staat, zodat ik het boek niet uit de kast hoef te halen om het schutblad op te zoeken. Dat schiet lekker op, ook zonder Arbeidsvitaminen – in ‘mijn’ deel van het depot heerst gelukkig een gewijde stilte.<br />
<br />
Opnieuw verbaas ik me over wat we allemaal in huis hebben: van de christelijke encyclopedie die ook in mijn ouderlijk huis in de kast stond tot de derde editie van de Macintosh Bible (nee, die hadden mijn ouders niet). Geschiedfilosofie, kerkgeschiedenis, Amerikanistiek, oogheelkunde… voordat ik het weet, ben ik weer aan het einde van een lijst.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhatoDGnMWZbyjNu6K8gGsSw-Oo8ttBAcMZ395P0cYYTvtQyhWcJtH24K4qgtL4XyNAGsmc_u8NkMcn6fTlmQ3ZGViJ2a8uEZOtz2_GiF2nO5-5pRNYw-h_P_zONojs3z2eu8W-xANhqPWE/s1600/Standcontrole003.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 0em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhatoDGnMWZbyjNu6K8gGsSw-Oo8ttBAcMZ395P0cYYTvtQyhWcJtH24K4qgtL4XyNAGsmc_u8NkMcn6fTlmQ3ZGViJ2a8uEZOtz2_GiF2nO5-5pRNYw-h_P_zONojs3z2eu8W-xANhqPWE/s200/Standcontrole003.jpg" width="150" /></a>Mijn laatste lijst van de dag blijkt een – vergeef me mijn Frans – stront-aan-de-knikker-lijst te zijn: een stuk of vier pagina’s zijn gevuld met steeds tweemaal hetzelfde signatuur, toegekend aan twee totaal verschillende boeken, waarvan er steeds maar één op de plank staat. Ik plaats afwisselend krullen en kruisen op de lijst, en voel me op slag uiterst nuttig.<br />
<br />
Even na vieren lever ik lijst, portofoon, sleutel en kar weer in bij Mirjam en vis ik een ijsje uit de vriezer. Op de totale lengte van het UBA-boekenbezit is mijn bijdrage waarschijnlijk een druppel op een gloeiende plaat, maar heb je wel eens gezien hoeveel stoom er van zo’n druppel komt? Nou dan.<br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">De ervaringen van mijn collega's lees je op het speciale <a href="http://standcontroleuba.wordpress.com/" target="_blank">Standcontroleblog</a>.</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-72998683215523356962013-05-17T22:00:00.000+02:002013-05-19T01:28:46.829+02:00Bibberletters<div class="separator" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: left;"><img alt="Logo KNAW" border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhg5aSURgflmEgNYSE3QvYOt1X3o-Spbq2MHvJoj9DQeEDsgi6a3ZndPL-xi7NhxBPUT9rX3hwSBkCdRZBVdIJw-FsMmtwHBXUqOfCsUL0-8zOLe0r4aJ5wyCKwWM6RanqKH-Ss-oU8lQGp/s1600/knaw.jpg" /></div>Najaar 2008. Ik werk bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (<a href="http://www.kitlv.nl/" target="_blank">KITLV</a>) in Leiden en heb eerder dat jaar samen met een aantal anderen de <a href="http://nos.nl/artikel/71911-indische-brief-heeft-grote-waarde.html" target="_blank">Week van de Indische Brief</a> georganiseerd: een inzameling van brieven uit Nederlands-Indië rond de presentatie van de documentaire <a href="http://www.geschiedenis24.nl/andere-tijden/afleveringen/2011-2012/met-ons-alles-goed.html" target="_blank">Met ons alles goed</a>. Op het mailadres voor die actie komt een e-mail binnen. De afzender wil graag meer over de inzamelingsactie weten. Twee witregels. Of ik hem die informatie per post wil toesturen, want hij is al in de tachtig en is niet zo handig met computers. Twee witregels. "Misschien kom ik nog eens te weten wat er in de oorlog met mijn broer gebeurd is, die vlieger was in Indië." Twee witregels. Een naam, een postadres.<br />
<br />
De gevraagde informatie is snel genoeg gevonden, ik heb nog wat flyers liggen. Maar als ik aan het typen van een begeleidend briefje wil beginnen, blijf ik staren naar die laatste zin. Die staat er als een terloopse opmerking, een à propos dat me wordt meegedeeld zonder dat van mij wordt verwacht dat ik er iets mee doe. De naam van de broer staat er niet bij, geen plaatsnaam, geen verdere aanknopingspunten. Maar... broers hebben in principe dezelfde achternaam. En als deze man niet weet wat er met zijn broer gebeurd is, zou het zomaar kunnen dat deze broer is omgekomen. En dan zou de naam van deze broer in het <a href="http://srs.ogs.nl/" target="_blank">Slachtofferregister</a> van de Oorlogsgravenstichting (OGS) moeten staan.<br />
<br />
'k Gooi mijn browser open, zoek op de website van de OGS het Slachtofferregister op en tik de achternaam van mijnheer in. Als ik de vrouwen, de mannen die in Europa overleden zijn en de mannen bij wie geen luchtmacht-aanduiding staat, schrap, houd ik twee vliegeniers van de Militaire Luchtvaart KNIL over. Ik print beide pagina's uit en doe die bij de flyer in de envelop. In de begeleidende brief beschrijf ik waar en hoe ik deze informatie gevonden heb.<br />
<br />
Een paar weken later vind ik in mijn postvak een envelop met daarop in bibberig handschrift mijn naam en het adres van het KITLV. Erin zit een briefje in hetzelfde bibberpootje: op één van de twee printjes heeft meneer de naam van zijn broer herkend. Hij gaat zijn kleinzoon vragen om hem te helpen om via de computer meer te weten te komen.<br />
<br />
Maar wacht even... nu ik weet welk van de twee printjes betrekking heeft op de broer van meneer, weet ik ook dat die is omgekomen bij de Japanse verovering van Borneo, want dat staat in het Slachtofferregister. En ik zit, bijna letterlijk, op de grootste bibliotheek met betrekking tot Nederlands-Indië ter wereld. Daarin móet meer informatie te vinden zijn. Ik duik in de catalogus van het KITLV en vind een boek uit 1987 over de operaties van de ML-KNIL in Borneo in 1941-1942.<br />
<br />
Niet veel later heb ik het boek in handen. Als ik het chronologisch opgezette boek doorblader naar het hoofdstuk waarin de overlijdensdatum valt die ik in het Slachtofferregister gevonden heb, kom ik tot mijn stomme verbazing bij een paginalange reconstructie van de laatste vliegtocht van de man. Waar hij opsteeg, met welk doel, hoe laat zijn collega-vliegers voor het laatst iets van hem hoorden, waar en waarom hij moet zijn neergestort, en dat zijn toestel nooit is teruggevonden. Ik schrijf een nieuwe brief aan mijnheer waarin ik vertel wat ik gevonden heb en hem aanraad het boek via zijn lokale bibliotheek aan te vragen.<br />
<br />
Zo af en toe, bij voorjaarsschoonmaak of najaarsopruimwoede, kom ik 'r weer eens tegen: de kerstkaart die maanden later in mijn postvak lag. Een kaart waarvan er zo op het oog dertien in een dozijn gaan, op de voorkant een foto van een brandende kaars en rode kerstballen. Maar aan de binnenkant een driemaal stevig onderstreept "dank u wel". In bibberletters.<br />
<br />
---<br />
<span style="font-size: x-small;">Mijn oud-collega's van het KITLV en van het NIOD kunnen je soortgelijke ervaringen vertellen. De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) vindt dat KITLV en NIOD met andere instituten moeten opgaan in een <i>Humanities Centre</i>. Dat de collecties van deze instituten en de mensen die deze collecties door en door kennen wel naar een achterafplek in Amsterdam kunnen verhuizen. Dat de onderzoekers maar in gedigitaliseerde bronnen moeten gaan speuren naar "patronen en wetmatigheden." Als deze plannen doorgaan, zie ik maar één patroon ontstaan: dat mensen voor wie het antwoord op hun vraag naar wat er in de oorlog gebeurd is van levensbelang is, dat antwoord niet meer krijgen. Daarom <a href="http://www.niod.nl/nl/nieuws/steun-het-niod" target="_blank">steun ik het NIOD</a> in zijn verzet tegen deze onzalige plannen.</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-47511502353085177112013-04-02T17:00:00.001+02:002013-04-02T17:03:38.875+02:00Bergbeklimmen<a href="http://www.flickr.com/photos/claireneill/3517768807/" style="clear: left; float: left; margin-right: 1em;" title="DSC00120 by claireneill, on Flickr"><img alt="" src="http://farm4.staticflickr.com/3303/3517768807_e927957986_n.jpg" width="310" /></a>Het <a href="http://www.sheffield.ac.uk/library/liaison/team" target="_blank">Learning and Research Services Team</a> van de Universiteit van Sheffield was de allereerste groep die de RDMRose-training volgde. Op vrijdagmiddag 15 maart praat ik met teamleider Denise Harrison, <i>faculty librarian</i> Helen Moore en <i>liaison librarian</i> Oliver Allchin van <i>Science and Engineering</i>, en <i>research support liaison assistant</i> John Lewis over hun bevindingen.<br />
<br />
Om de training in de volle agenda's van de verschillende teamleden te laten passen, werd in overleg met de projectgroep besloten tot een training van acht dagen van vier uur in de periode september-december 2012, zonder tussentijds huiswerk. Dat viel even goed niet mee, maar mijn gesprekspartners zijn blij de training gevolgd te hebben.<br />
<br />
Ze hebben de training als praktisch ervaren. Doordat er geen collega's van elders bij waren, konden ze als team brainstormen over de toepasbaarheid van de verschillende onderdelen van de cursus in hun eigen werk. Als gevolg van de training gaan ze nu, als de gelegenheid zich voordoet, met meer zelfvertrouwen een gesprek over onderzoeksdatamanagement aan: ze hebben het gevoel taal en terminologie nu beter te beheersen dan vóór de training.<br />
<br />
Volgens mijn gesprekspartners zou de cursus ook voor anderen binnen de bibliotheek nuttig zijn, bijvoorbeeld voor de mensen die zich met metadatering bezighouden en voor <i>repository managers</i>. Misschien zou voor hen de training dan wel enigszins moeten worden aangepast, want er is weinig aandacht voor de technische kant van <i>research data management</i> en <i>data repositories</i>. Van zo'n uitbreiding hoeft de cursus per saldo niet langer te worden, want de reflectie-onderdelen "could have been condensed down." <br />
<br />
Mijn tafelgenoten zijn eensgezind over wat het nuttigste onderdeel van de training was: de <i>case studies</i>. Wat hen betreft had het projectteam best één of meer onderzoekers mogen uitnodigen om bij de cursus te zijn. Als ze horen dat de deelnemers uit York en Leeds bij wijze van huiswerk onderzoekers hebben geïnterviewd, reageren ze goedkeurend. Ze vonden hun eigen training door het ontbreken van direct contact met onderzoekers toch enigszins een vacuüm van <i>librarians</i> onder elkaar. <br />
<br />
Het team weet nog niet precies wat zijn rol in <i>research data management</i> gaat zijn, het wachten is op de aangekondigde aanstelling van een RDM-coördinator. Er is al wel beleid afgekondigd, maar dat moet nog geïmplementeerd worden, en er is nog geen technische infrastructuur. Mijn gesprekspartners zijn het erover eens dat de bibliotheek een hoofdrol moet spelen in <i>research data management</i>, maar de bibliotheek kan het niet alleen. Ook <i>Computing Services</i> moet een bijdrage leveren. Onderzoekers klagen bijvoorbeeld dat ze te weinig opslagruimte krijgen, dat is een probleem dat moet worden opgelost.<br />
<br />
Tijdens het gesprek borrelt echter de inspiratie op, en beginnen de deelnemers op te sommen wat ze eigenlijk al wel zouden kunnen gaan doen:<br />
<ul><li><i>signposting</i>: onderzoekers (via de website) wijzen op <i>best practices</i>, <i>tools</i> en <i>data centers</i>;</li>
<li>bekend maken dat via <a href="http://find.shef.ac.uk/primo_library/libweb/action/search.do?dscnt=1&dstmp=1364913471829&vid=SFD_VU2&fromLogin=true" target="_blank">StarPlus</a> - de Sheffieldse naam voor wat bij ons CatalogusPlus heet - datasets te vinden zijn;</li>
<li>elementen uit de <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/" target="_blank">RDMRose-training</a> verwerken in de reguliere cursussen voor nieuwe <i>post-graduate students</i>, <i>early career researchers</i> en onderzoekers die net aan de Universiteit van Sheffield zijn komen werken.</li>
</ul>Ze zijn het eens over wat hun basishouding gaat zijn: we zijn geen politieagenten, we zijn er om het leven van onderzoekers makkelijker te maken. Denise vat de positieve houding van haar team mooi samen als ze zegt: "Research data management is a huge mountain to climb, but we can take small steps."Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-85118614570403760972013-03-19T22:30:00.000+01:002013-03-20T00:21:35.296+01:00Just tell us what to do<a href="http://www.flickr.com/photos/mvanselm/8555621680/" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;" title="031 by Mariette van Selm, on Flickr"><img alt="031" height="240" src="http://farm9.staticflickr.com/8509/8555621680_0fb113f45c_n.jpg" width="320" /></a>Donderdagochtend 14 maart, even na negen uur: in een conferentieruimte in de Edward Boyle Library van de Universiteit van Leeds verzamelen zich de deelnemers aan deze editie van de RDMRose-training voor hun laatste cursusdag. Ze werken allemaal bij een bibliotheek van het <a href="http://www.whiterose.ac.uk/" target="_blank">White Rose University Consortium</a>, het samenwerkingsverband van de universiteiten van Sheffield, York en Leeds.<br />
<br />
De <i>liaison librarians</i> uit York en Leeds volgen de training verplicht, uit Sheffield zijn enkele collega's aanwezig die eind vorig jaar niet in de gelegenheid waren om mee te doen. Ook hun managers zijn erbij en doen mee: <a href="http://www.sheffield.ac.uk/library/libstaff/executive" target="_blank">Heather Thrift</a>, <i>Associate Director</i> van de Universiteitsbibliotheek van Sheffield, Liz Waller, <i>Deputy Director of Information</i> bij de Universiteitsbibliotheek van York, en <a href="http://library.leeds.ac.uk/people/Brian-Clifford" target="_blank">Brian Clifford</a>, <i>Deputy Librarian</i> en <i>Head of Learning and Research Support</i> in Leeds.<br />
<br />
Iedereen zoekt een plekje aan één van de drie grote tafels, waaraan ook iemand uit het projectteam zit. Voor elke deelnemer ligt een map klaar met daarin het nodige papierwerk: op blauw papier het programma van de dag en een overzicht van de twee onderdelen (in de terminologie van het online lesmateriaal: <i>sessions</i>) die aan de orde zullen komen, op wit papier de opdrachten die in groepsverband worden gemaakt, en op geel papier de reflectie-opdrachten die ingevuld weer ingeleverd worden.<br />
<br />
Andrew trapt af met een korte samenvatting van de vorige cursusdagen en introduceert de eerste oefening van vandaag: <i>How did they do it?</i> Uit achttien voorbeelden van wat verschillende universiteitsbibliotheken op het gebied van onderzoeksdatamanagement hebben gedaan, mogen de deelnemers kiezen: welke benadering(en) zouden zij in hun eigen bibliotheek kunnen toepassen? Welke activiteiten zouden ze bij wijze van spreken morgen al kunnen ondernemen? Er wordt beleefd door de papieren gebladerd en gelezen, enthousiaste antwoorden blijven uit - men moet duidelijk nog 'n beetje wakker worden ;-) <br />
<br />
Vervolgens komen de onderzoekers aan het woord. Aan elke tafel worden delen van een interview met een onderzoeker beluisterd (online te vinden in <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=10#session-71-case-studies-of-researchers-and-research-projects" target="_blank">sessie 7</a>) en wordt onder leiding van Andrew, Eddy of Jen doorgepraat over wat een <i>liaison librarian</i> voor deze onderzoeker zou kunnen betekenen. Na een half uur wisselen de deelnemers van tafel, zodat iedereen tegen het einde van de ochtend onderzoekers uit drie verschillende vakgebieden - sociologie, oncologie en <i>civil and structural engineering</i> - met elk hun eigen uitdagingen op het gebied van onderzoeksdatamanagement heeft gehoord.<br />
<br />
Om de deelnemers een handje te helpen bij de opdracht <i>Design a job specification for the perfect person to meet the needs in your institution</i> krijgen ze een lijst met functies, opleidingen, vaardigheden en kwaliteiten die Jen heeft samengesteld op basis van vacatures die zij in kranten en op vacaturesites is tegengekomen en die direct of indirect met onderzoeksdatamanagement te maken hebben. Met deze opdracht kunnen, niet geheel verrassend, de aanwezige managers beter uit de voeten dan de andere deelnemers.<br />
<br />
Als iedereen het eerste gele formulier van de dag (online als <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=10#session-72-reflection-on-rdm-and-your-role-as-an-lis-professional" target="_blank">Activity 7.2</a>) heeft ingevuld en ingeleverd - de projectgroep gebruikt de uitkomsten van deze reflectie-opdrachten om de cursus nog beter af te stemmen op <i>liaision librarians</i> - is het tijd voor lunch en een frisse neus. Een conferentieruimte zonder ramen is geen omgeving waarin iedereen het een hele dag volhoudt.<br />
<br />
De <i>case study</i> over de fictieve Universiteit van Poppleton - in Engeland een <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Poppleton_University" target="_blank">begrip</a> dankzij de satirische columns in <i>Times Higher Education</i> - waarmee de deelnemers 's middags aan de slag gaan, lijkt beter te landen dan de <i>case studies</i> met echte onderzoekers die 's ochtends centraal stonden. Misschien is praten over een fictieve universiteit veiliger dan praten over onderzoek dat aan de eigen universiteit verricht wordt? Of werken groepjes van 2 tot 3 mensen beter dan groepen van 8 tot 10 mensen?<br />
<br />
Het laatste onderdeel van de dag is opnieuw reflectie: een instituutsgewijze reflectie op de rol van de bibliotheek in <i>research data management</i>. De groep-Sheffield is positief, maar bestaat dan ook vrijwel geheel uit projectgroepleden. De gesprekken in de groep-York en de groep-Leeds lijken geleid (en dus: gaande gehouden) te worden door de respectievelijke managers. Het is een lange dag geweest, niet iedereen heeft (nog) de puf voor discussie. De evaluatieformulieren over de RDMRose-training als geheel worden desalniettemin nog braaf ingevuld en ingeleverd.<br />
<br />
De groep is eigenlijk te groot om een goed gesprek over <i>research data management</i> te kunnen voeren. Bovendien kan ik me voorstellen dat de aanwezigheid van managers niet als steuntje in de rug geïnterpreteerd wordt, maar ervoor zorgt dat mensen aarzelen om hun vragen te stellen of hun mening te geven. Dat de training verplicht is, maakt het een uitdaging om de deelnemers er echt bij te betrekken en enthousiast te maken.<br />
<br />
Eerder op de dag gaf één van de deelnemers me haar tamelijk ongezouten mening: "We don't know what our role is going to be, management doesn't tell us, so this course is a waste of time. Just tell us what we have to do." Eddy en Andrew zijn er niet door uit het veld geslagen. Omdat (de ondersteuning van) onderzoeksdatamanagement een nieuwe taak voor bibliotheken is, is er nog veel onduidelijk. Niet elke <i>liaison librarian</i> ziet daarin een kans om een nieuwe rol voor zichzelf zélf vorm te geven, maar de RDMRose-training biedt daar wel alle aanknopingspunten voor.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-65386707192241448022013-03-16T21:53:00.000+01:002014-08-15T23:19:50.663+02:00RDMRose: werk in uitvoering<div>
<a href="http://www.flickr.com/photos/mvanselm/8555625106/" style="clear: left; float: left; margin-right: 1em;" title="003 by Mariette van Selm, on Flickr"><img alt="003" height="240" src="http://farm9.staticflickr.com/8515/8555625106_699587997c_n.jpg" width="320" /></a></div>
Andrew stelt me voor aan projectmedewerker Eddy Verbaan, met wie ik bij een kop koffie (en met uitzicht op de <i>Information Commons</i> waar ik op vrijdag een rondleiding zal krijgen) doorpraat over het project. Mijn beste Engels mag daarbij even overboord, want Eddy blijkt Nederlander - Neerlandicus zelfs - en spreekt graag weer eens zijn moerstaal.<br />
<br />
Eddy vertelt me wat meer over de praktische kanten van het project. Het omzetten van uitgangspunten en doelen in een eerste versie van het lesmateriaal blijkt in slechts drie maanden gebeurd te zijn, tussen september en december vorig jaar. Het is in acht 'sessies' verdeeld, die elk een halve dag zouden moeten kosten. Elke sessie bestaat uit<br />
<ul>
<li><i>Notes</i>, een Worddocument met een overzicht van de inhoud van de sessie;<br />
</li>
<li>per sessie-onderdeel een PowerPointpresentatie met daarin de leerdoelen van dat onderdeel, de lesstof, de opdrachten en een overzicht van <i>resources</i>; en<br />
</li>
<li><i>Activity Sheets</i>, Worddocumenten die kunnen worden gebruikt om de opdrachten uit te werken.</li>
</ul>
<a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=10#session-7-case-studies-of-research-projects" target="_blank">Sessie 7</a> omvat bovendien mp3-bestanden van interviews met onderzoekers uit verschillende disciplines, transcripten van deze interviews en Worddocumenten met informatie over de onderzoeksprojecten van de geïnterviewden. Omdat een cursus over onderzoeksdatamanagement natuurlijk wel het goede voorbeeld moet geven, heeft Eddy veel aandacht besteed aan een consistente benaming van de bestanden waaruit het lesmateriaal bestaat.<br />
<br />
Bij de ontwikkeling van sessie 7 en de <i>case study</i> over de fictieve University of Poppleton (<a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=10#session-8-case-study-institutional-context-and-conclusions" target="_blank">sessie 8</a>) realiseerde de projectgroep zich dat aan meer belanghebbenden dan uitsluitend onderzoekers en <i>liaison librarians</i> aandacht moest worden besteed. <i>Research data management</i> gebeurt immers niet op een onderzoeksgroepeilandje waar af en toe een informatiespecialist naartoe roeit. Onderzoeksfinancier, universitaire ICT-dienst, zelfs P&O kan <i>stakeholder</i> zijn. Dit besef betekende dat het al ontwikkelde materiaal, bijvoorbeeld sessie 2 over <i>the social organisation of research</i>, moest worden aangepast.<br />
<br />
Sowieso is het lesmateriaal werk in uitvoering: de feedback van de cursisten uit Sheffield, York en Leeds wordt in het lesmateriaal verwerkt, evenals de uitkomsten van de enquête die gebruikers van het online lesmateriaal invullen. Ik lever een kleine bijdrage door Eddy de aantekeningen te geven die ik heb gemaakt tijdens het doornemen van het lesmateriaal: een typefout, een dode link, en enkele opmerkingen over dingen die mij niet helemaal duidelijk zijn.<br />
<br />
Eén van de vragen die ik heb opgeschreven, is waarom bij één of twee opdrachten een modelantwoord wordt gegeven en bij de andere opdrachten niet. Eddy hoort de vraag niet voor het eerst. Ook anderen die het online materiaal op eigen houtje doorwerkten, gaven aan dat ze uitwerkingen van de opdrachten misten. Deelnemers aan de <i>taught courses</i> hebben er geen behoefte aan, waarschijnlijk omdat de opdrachten tijdens een cursusdag plenair worden nabesproken. <br />
<br />
Door de gesprekken met Andrew en Eddy ben ik na één dag al aardig wat wijzer over wat er komt kijken bij het ontwikkelen van een onderzoeksdatamanagementtraining voor informatiespecialisten. Als ik vertel dat ik voor mijn collega's een eigen training wil ontwikkelen omdat de vier volle dagen (ongerekend huiswerk) van <a href="http://dataintelligence.3tu.nl/" target="_blank">Data Intelligence 4 Librarians</a> mij een te grote aanslag op hun tijd lijken, reageren zowel Andrew als Eddy met herkenning. Dat vier hele dagen te veel is, hebben zij ook al van hun cursisten uit Leeds en York gehoord. Altijd fijn, bevestiging ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-64941690917741610312013-03-15T22:30:00.000+01:002014-08-15T23:19:50.657+02:00RDMRose<a href="http://www.flickr.com/photos/mvanselm/8559878175/" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;" title="036 by Mariette van Selm, on Flickr"><img alt="036" height="240" src="http://farm9.staticflickr.com/8517/8559878175_ca3dea3a3b_n.jpg" width="320" /></a>Na een Engels ontbijt zet ik op woensdag 13 maart koers naar de Information School van de Universiteit van Sheffield. Om 10.00 uur heb ik een afspraak met <a href="http://www.sheffield.ac.uk/is/staff/cox" target="_blank">Andrew Cox</a>, <i>Director of Learning and Teaching</i> van de Information School en projectleider van RDMRose. Hij ontvangt me allervriendelijkst en begint, zodra ik zit, te vertellen over de uitgangspunten van het project.<br />
<br />
Doel van RDMRose is het ontwikkelen van lesmateriaal over onderzoeksdatamanagement voor informatieprofessionals. Uitdaging daarbij is om dit materiaal zo in elkaar te zetten dat het bruikbaar is voor elke <i>liaison librarian</i>, ongeacht werkomgeving, vakgebied of takenpakket. Daarom is in de training veel plaats ingeruimd voor strategisch denken: reflectie op de rol van de <i>liaison librarian</i> en op de rol van de bibliotheek als geheel in onderzoeksdatamanagement. Deelnemers worden uitgedaagd om niet te wachten op beleid van hogerhand of op de komst van een <i>data repository</i>, maar op zoek te gaan naar wat zij op hun eigen plek vandaag al kunnen doen. "Policy isn't going to solve anything, policy is just twelve points on a piece of paper," aldus Andrew, "we want to work from the bottom up."<br />
<br />
RDMRose is geen 'navelstaren voor bibliothecarissen': het tweede belangrijke element van de training is het perspectief van de onderzoeker. <i>Case studies</i> moeten ervoor zorgen dat informatiespecialisten zich (beter) in onderzoekers kunnen verplaatsen. In de training wordt, zeker in vergelijking tot <a href="http://dataintelligence.3tu.nl/" target="_blank">Data Intelligence 4 Librarians</a>, niet zo veel aandacht besteed aan de technische aspecten van onderzoeksdatamanagement. Bestandsformaten, metadata-standaarden, bestandsopslag et cetera kunnen per vakgebied verschillen of op het terrein van anderen dan de <i>liaison librarian</i> liggen. Bovendien weet de projectgroep van dit soort technische zaken zelf minder, bekent Andrew. Hij hoopt dat RDMRose desalniettemin een breder publiek dan uitsluitend <i>liaison librarians</i> zal krijgen.<br />
<br />
Het lesmateriaal moet gebruikt kunnen worden in klassikale cursussen, bijvoorbeeld binnen de Information School, maar ook voor <i>self-directed continuing professional development</i>. Dat ik ter voorbereiding op mijn bezoek aan Sheffield braaf alle acht sessies van het online lesmateriaal heb doorgenomen, verrast Andrew. Hij verwacht dat mensen eerder een selectie uit het lesmateriaal zullen maken. Om dat te vergemakkelijken, is op het weblog waar het lesmateriaal staat een <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/?page_id=15"><i>self-evaluation tool</i></a> toegevoegd met de prikkelende titel "Are you RDM ready?"<i> Liaison librarians</i> van de Universiteitsbibliotheek van Sheffield hebben de cursus eind vorig jaar in groepsverband gevolgd, een aantal van hen spreek ik vrijdag. Donderdag maak ik in Leeds de laatste cursusdag van hun collega's uit Leeds en York mee.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-10797777212639398282013-03-04T14:07:00.000+01:002014-08-15T23:19:50.646+02:00Onderzoeksdatamanagementonderzoeksreis<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg53qoP8UaJaUPmX0LGfD2Oih8sR4c27C3mX64auS56W9szckJeBRRtNvBHwEypJbSuae9ULP-e_BuE3goOampNjg2ZBtfo_pCBSUIDq2pHvGB6MceERl2BcuRti7NZLpr9GOPCT8WobhtW/s1600/dcccurationlifecycle.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-right: 1em;"><img alt="DCC Curation Lifecycle Model" border="0" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg53qoP8UaJaUPmX0LGfD2Oih8sR4c27C3mX64auS56W9szckJeBRRtNvBHwEypJbSuae9ULP-e_BuE3goOampNjg2ZBtfo_pCBSUIDq2pHvGB6MceERl2BcuRti7NZLpr9GOPCT8WobhtW/s320/dcccurationlifecycle.png" title="DCC Curation Lifecycle Model" /></a>Om een reclameslogan van alweer even geleden te parafraseren: "Zo'n <a href="http://marietteschrijft.blogspot.nl/2012/12/dat-u-t-even-weet.html">certificaat</a> krijg je niet zomaar, daar moet je wel wat mee doen!" Half januari was ik daarom met enkele collega's van de Bibliotheek van de UvA bij de <a href="http://www.dcc.ac.uk/events/idcc13/programme-presentations" target="_blank">International Digital Curation Conference</a> (IDCC13) in Amsterdam, waar ik onder meer een workshop <i>Designing Data Management Training Resources</i> bijwoonde. In vervolg daarop ga ik volgende week naar Engeland, om (nog) wijzer te worden over het ontwerpen van trainingen in <i>research data management</i>.<br />
<br />
Van 13 tot en met 15 maart ben ik te gast bij de <a href="https://www.sheffield.ac.uk/is" target="_blank">Information School</a> van The University of Sheffield. De i-School voert samen met de universiteitsbibliotheken van Sheffield, Leeds en York het project <a href="http://rdmrose.blogspot.nl/" target="_blank">RDMRose</a> uit. Doel van dit project is het ontwikkelen van lesmateriaal over <i>research data management</i> voor informatieprofessionals. De eerste versie van de <a href="http://rdmrose.group.shef.ac.uk/" target="_blank">online training</a> is in januari van dit jaar gepubliceerd, en op 14 maart woon ik een workshop in Leeds bij om een indruk te krijgen van hoe de 'offline lessen' eruit zien. Daarnaast staat onder meer 'n rondleiding door de hypermoderne <a href="http://www.shef.ac.uk/infocommons" target="_blank">Information Commons</a> op het programma. <br />
<br />
Op 18 maart ben ik opnieuw bij een workshop, maar dan op de Stratford Campus van de <a href="http://www.uel.ac.uk/" target="_blank">University of East London</a>. Aan UEL loopt tot eind mei het <a href="http://datamanagementuel.wordpress.com/" target="_blank">TraD-project</a>, waarbinnen RDM-training voor promovendi ontwikkeld wordt. Daarnaast wordt gewerkt aan <i>support</i>DM, een training voor informatiespecialisten die gaan meewerken in "a library-led RDM support service." TraD is geïnspireerd door onder meer <a href="http://dataintelligence.3tu.nl/" target="_blank">Data Intelligence 4 Librarians</a>, en wil een aanvulling zijn op RDMRose. Vandaag <a href="http://www.authorstream.com/Presentation/murtaghj-1695614-introduction-supportdm/" target="_blank">beginnen</a> de eerste informatiespecialisten-proefkonijnen aan deze training, in de workshop van 18 maart brengen zij verslag uit van hun ervaringen met de eerste module van <i>support</i>DM en beginnen ze aan de tweede.<br />
<br />
RDMRose en TraD worden, met nog eens 25 andere projecten, bekostigd door JISC - kort door de bocht: de Britse evenknie van SURF - in het kader van het <a href="http://www.jisc.ac.uk/whatwedo/programmes/di_researchmanagement/managingresearchdata.aspx" target="_blank">Managing Research Data Programme 2011-13</a>. Op 25 en 26 maart komen medewerkers van alle JISCMRD-projecten bij elkaar in Birmingham voor het uitwisselen van ervaringen en voortgangsrapportages. Ik zal daar iets vertellen over onze Amsterdamse RDM-plannen, maar vooral ook weer mijn oor te luisteren leggen om te voorkomen dat wij wiel en buskruit opnieuw uitvinden.<br />
<br />
'k Ga de komende weken proberen om 's avonds nog genoeg energie over te hebben om over mijn ervaringen te bloggen: hier op mijn eigen blog in het Nederlands, en/of in het Engels op het kakelverse <a href="http://uvardm.wordpress.com/" target="_blank">UvA RDM blog</a>. Mocht dat onverhoopt niet lukken: ga er dan maar van uit dat geen nieuws goed nieuws is en ik na Pasen barstensvol ideeën en inspiratie weer opduik... ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-62295587313495130302012-12-19T19:59:00.000+01:002014-08-15T23:19:50.652+02:00Dat u 't even weet...<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz1b4i1fduh1i-fbZktg3lC1w-0lcnxeODaHB2GUOIOLDrauei_D1WKSnj7Dl9rK_PUiptX5JdVuqyV170sDC7Q1g-J_J-JH__z_udZN6CUC_lOQNGwsknVBxB3xMp-d6RCcIvVqcJ4EkL/s1600/DI4LCertificaat.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz1b4i1fduh1i-fbZktg3lC1w-0lcnxeODaHB2GUOIOLDrauei_D1WKSnj7Dl9rK_PUiptX5JdVuqyV170sDC7Q1g-J_J-JH__z_udZN6CUC_lOQNGwsknVBxB3xMp-d6RCcIvVqcJ4EkL/s400/DI4LCertificaat.jpg" width="283" /></a></div><i>Data life cycle</i>, data management (plan), metadata, <i>persistent identifiers</i>, bestandsformaten, conversie, migratie, <i>linked data</i>, verrijkte publicaties, acquisitie: de vierde en laatste dag van de cursus <a href="http://dataintelligence.3tu.nl/home/" target="_blank">Data Intelligence 4 Librarians</a> zit erop. Nu schijn ik mezelf <i>data librarian</i> te mogen noemen... waarvan <strike>akte</strike> certificaat ;-)<br />
<br />
<br />
<br />
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-56382849203057755972012-11-06T20:24:00.000+01:002012-11-06T20:24:37.819+01:00Bezigheden buitenshuis: workshop Google<iframe src="http://www.slideshare.net/slideshow/embed_code/15032216?rel=0" width="597" height="486" frameborder="0" marginwidth="0" marginheight="0" scrolling="no" style="border:1px solid #CCC;border-width:1px 1px 0;margin-bottom:5px" allowfullscreen webkitallowfullscreen mozallowfullscreen> </iframe><br />
In de <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/get-organised-google-docs-slideshare" target="_blank">presentatie</a> die ik vorig jaar voor de UB-workshop Google Docs & SlideShare maakte, zitten twee slides waar de workshopdeelnemers altijd een beetje om moeten lachen. Op de eerste slide staan plaatjes van een Worddocument, een PowerPointpresentatie en een PDF-bestand, stralend blauw, oranje en rood. Op de volgende slide staan dezelfde plaatjes, maar nu grijs, gerafeld en met een wolkje erop dat stof moet voorstellen.<br />
<br />
De begeleidende tekst laat zich raden: "Je kunt je presentaties op je eigen harde schijf laten verstoffen, maar dat is zonde van de tijd en de aandacht die je in het maken ervan gestoken hebt. Als je ze via <a href="http://www.slideshare.net/?ss">SlideShare</a> online zet, geef je ze een tweede leven: je laat ze zien aan mensen die niet bij je presentatie waren, en ze kunnen als inspiratie dienen voor anderen die met hetzelfde onderwerp bezig zijn."<br />
<br />
Maar er kan nog iets gebeuren: iemand die voor een studiedag op zoek is naar trainers kan al Googelend op jouw SlideShare-pagina belanden, in je SlideShare-profiel ontdekken dat je een weblog hebt, en via het contactformulier op je weblog bij je informeren of je ook wel eens workshops buiten de UvA geeft. En dat kan ertoe leiden dat je twee maanden later aan ruim 20 mensen uit het beroepsonderwijs laat zien hoe zij met behulp van zo'n Google-formulier hun eigen enquête of contactpagina in elkaar kunnen zetten.<br />
<br />
En natuurlijk staat die presentatie inmiddels ook weer op... juist ;-)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-17060367506397948892012-07-14T12:28:00.000+02:002012-07-14T12:28:58.496+02:00Tijden veranderen...<div style='padding-bottom: 2px; line-height: 0px'><a href='http://pinterest.com/pin/200199145906154991/' target='_blank'><img src='http://media-cache-ec2.pinterest.com/upload/200199145906154991_nieGIqEG_c.jpg' border='0' width='540' height ='578'/></a></div><div style='float: left; padding-top: 0px; padding-bottom: 0px;'><p style='font-size: 10px; color: #76838b;'>Source: <a style='text-decoration: underline; font-size: 10px; color: #76838b;' href='http://www.shoeboxblog.com/?p=28353'>shoeboxblog.com</a> via <a style='text-decoration: underline; font-size: 10px; color: #76838b;' href='http://pinterest.com/mvanselm/' target='_blank'>Mariette</a> on <a style='text-decoration: underline; color: #76838b;' href='http://pinterest.com' target='_blank'>Pinterest</a></p></div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-5641741934085877692012-06-13T08:00:00.000+02:002012-06-13T08:00:03.210+02:00Mobiel: app of site?<a href="http://www.flickr.com/photos/sukisuki/5808228759/" title="Is that the library in your pocket? (regular screen) by sukisuki, on Flickr"><img src="http://farm4.staticflickr.com/3147/5808228759_2e0a2d00f3.jpg" width="500" height="390" alt="Is that the library in your pocket? (regular screen)" style="border-width: 0; display: block; margin: 10px auto 10px; text-align: center;"></a>Als het antwoord op de vraag <a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/05/moeten-we-mobiel.html">Moeten we mobiel?</a> bevestigend is, dient de volgende vraag zich aan: op welke manier? Waarmee? Er zijn vier mogelijkheden: een app, een web app, een mobiele website en <i><a href="http://www.alistapart.com/articles/responsive-web-design/" target="_blank">responsive web design</a></i>.<br />
<br />
Op een aantal terreinen lijkt de app de mobiele website de baas:<br />
<ol><li>Een app is eenvoudiger toegankelijk dan een mobiele website: 'n klik op een pictogram is voldoende om de app te starten, terwijl voor een mobiele website een adres in een browser moet worden ingevoerd.</li>
<li>Een app kan meer functies van een telefoon gebruiken dan een mobiele website: niet alleen GPS en <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Accelerometer#Consumer_electronics" target="_blank">accelerometer</a>, maar bijvoorbeeld ook de camera (denk aan <a href="http://instagr.am/" target="_blank">Instagram</a>) of de contactenlijst (bijvoorbeeld <a href="http://www.whatsapp.com/" target="_blank">Whatsapp</a>).</li>
<li>Een app kan offline werken, een mobiele website heeft een netwerkverbinding nodig.</li>
<li>Een app is beter te personaliseren dan een mobiele website.</li>
</ol>Er zijn ook punten waarop een mobiele website het van een app wint:<br />
<ol><li>(Het adres van) een mobiele website is makkelijker te vinden en eenvoudiger te delen dan een app.</li>
<li>Een mobiele website is toegankelijk vanaf elk mobiel apparaat, ongeacht besturingssysteem, terwijl een app speciaal voor een besturingssysteem moet worden gemaakt.</li>
<li>Een mobiele website is direct toegankelijk en voor gebruikers onderhoudsvrij, terwijl een app gedownload, geïnstalleerd en onderhouden moet worden.</li>
<li>Voor (naar verwachting) eenmalige interactie met een organisatie en voor het zoeken naar informatie nemen gebruikers hun toevlucht tot het web, niet tot apps; een app moet de schijfruimte en de moeite van het installeren waard zijn, mensen installeren een app (pas) als ze verwachten er regelmatig gebruik van te gaan maken en dat gebruik hen iets oplevert.</li>
</ol>Is de stand hiermee 4-4 gelijk? Niet helemaal. Het eerste 'winpunt' van apps vind ik bijvoorbeeld niet erg overtuigend. Mensen installeren soms zoveel apps dat ze niet meer weten of ze een bepaalde app al geïnstalleerd hebben, laat staan waar ze die gelaten hebben. Bovendien is het niet overdreven ingewikkeld om een snelkoppeling naar een mobiele website op een tabblad van een mobiele telefoon of tablet te zetten. Een tussenweg is de mobiele web app, simpel gezegd: een als app vermomde mobiele website. Een web app nestelt zich na download en installatie als pictogram op een tabblad van telefoon of tablet, maar haalt z'n inhoud bij het opstarten van de app vanaf een webserver binnen (bijvoorbeeld de apps van <a href="http://www.nu.nl/socialtools.html" target="_blank">Nu.nl</a>).<br />
<br />
Ook op het eerste 'winpunt' van mobiele websites valt af te dingen. Zoekmachines zijn (nog) niet ingesteld op mobiele websites. De rangschikking van zoekresultaten vindt plaats op basis van het aantal links naar een site, en dat zal voor een mobiele website lager zijn dan voor een desktop website. Een zoekopdracht via een browser op een mobiele telefoon of tablet zal dus primair desktop websites als resultaat opleveren. Wie vervolgens zo'n desktop website aanklikt, zal niet altijd automatisch naar de mobiele evenknie worden doorgeleid, want aan het maken van automatische <i>redirects</i> van volledige naar mobiele websites kleven ook nogal wat <a href="http://mobile.smashingmagazine.com/2012/04/19/why-we-shouldnt-make-separate-mobile-websites/" target="_blank">haken en ogen</a>.<br />
<br />
De gebruik(er)svriendelijkheidtesters van de <a href="http://www.nngroup.com/" target="_blank">Nielsen Norman group</a> (NN/g) adviseren een app als gebruikers één specifieke taak moeten kunnen uitvoeren (bijv. het bestellen van een pizza), zo'n taak herhaald en frequent wordt uitgevoerd (bijv. elke week bestellen bij dezelfde pizzeria), meer telefoonfuncties dan GPS nodig zijn (bijv. de camera om een barcode te scannen), offline gebruik nodig is en/of informatie wordt verschaft die niet vaak verandert en (dus) lokaal opgeslagen kan worden.<br />
<br />
Verandert je informatie vaak, wordt de informatie via een webserver geleverd en/of moeten meerdere samenhangende taken ondersteund worden? Dan is volgens NN/g een mobiele website de aangewezen weg. Als je 'm tenminste, vanwege de moeilijkheden met zoekmachines en automatische doorverwijzingen, ook letterlijk aanwijst door op een opvallende plaats op je desktop website een link naar je mobiele site op te nemen.<br />
<br />
Als de informatie die je wilt bieden en de taken die je klanten moeten kunnen uitvoeren op je desktop website weinig verschillen van je wensen voor een mobiel platform adviseert NN/g <i><a href="http://thinkvitamin.com/design/beginners-guide-to-responsive-web-design/" target="_blank">responsive web design</a></i>, een manier van websitebouw waarbij de rangschikking van paginaelementen automatisch wordt afgestemd op de grootte van het scherm waarop de webpagina bekeken wordt.<br />
<br />
Verwante posts:<br />
<a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/05/mobile-user-experience.html">(Mobile) user experience</a><br />
<a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/05/moeten-we-mobiel.html">Moeten we mobiel?</a>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-48920023417398670682012-05-14T15:13:00.000+02:002012-05-14T15:14:58.049+02:00Moeten we mobiel?<a href="http://www.flickr.com/photos/scottishlibraries/2492551548/" title="Britain's first mobile library by Scottish Libraries, on Flickr"><img alt="Britain's first mobile library" height="344" src="http://farm3.staticflickr.com/2086/2492551548_86b5da29aa.jpg" style="border-width: 0; display: block; margin: 10px auto 10px; text-align: center;" width="500" /></a>Op de <a href="http://www.nngroup.com/events/tutorials/mobile.html" target="_blank">eerste dag</a> van de Amsterdamse editie van de <i>Usability Week</i> van de <a href="http://www.nngroup.com/">Nielsen Norman Group</a> (NN/g), maandag 23 april, is <i>Usability of Websites and Apps on Mobile Devices</i> het thema. 's Ochtends draait het vooral om de vraag 'Moeten we mobiel, en zo ja, waarmee dan?'<br />
<br />
Uit onderzoek van <a href="http://www.pewinternet.org/topics/Mobile.aspx">Pew Internet Research</a> - die organisatie kwam al eens <a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2011/11/educause-mobiel-leren.html">eerder</a> voorbij op dit weblog - blijkt dat mensen mobiele apparaten grofweg op twee manieren gebruiken: <i>browsing</i> en <i>searching</i>. Onder <i>browsing</i> valt het 'ongerichte' en 'ongecompliceerde' gebruik van een smartphone of tablet, bijvoorbeeld het lezen van nieuws of het gebruik van sociale netwerken om de tijd te doden in 'n wachtkamer of op 'n perron. <i>Searching</i> is het voorzien in een specifieke informatiebehoefte die vaak wordt ingegeven door locatie of context: zijn er leuke boekwinkels in de buurt? Staat er nog genoeg geld op mijn rekening om dit boek te kopen? Leeft deze auteur nog?<br />
<br />
Als mensen op een mobiele telefoon een bepaalde taak uitvoeren, bijvoorbeeld het plaatsen van een bestelling of het opzoeken van bepaalde informatie, slagen ze daarin beter als ze dat met een app of via een mobiele website doen dan wanneer ze een website gebruiken die bedoeld is voor een desktop computer. Voorwaarden daarvoor zijn wel dat de gezochte informatie niet uitsluitend op de niet-mobiele ('volledige') website beschikbaar is, dat de app of mobiele website goed is vormgegeven, en dat iemand niet de volledige website als zijn broekzak kent en daarom toch daaraan, ook op het kleine scherm van 'n telefoon, de voorkeur geeft.<br />
<br />
Om te bepalen of het zinvol is om 'mobiel te gaan', zijn vier overwegingen van belang: budget, verkeer, gebruik en <i>content</i>. Als er geld is voor het (laten) maken en onderhouden van een app of mobiele website, 7 tot 10% van de bezoekers van een volledige website daar via een mobiel apparaat komt, die website gebruikt wordt om de tijd te doden of om kleine transacties te verrichten, en de inhoud van de website regelmatig verandert of informatie is die mensen nodig hebben als ze niet in de buurt van een desktop computer zijn, is een mobiel platform volgens NN/g een goed idee.<br />
<br />
Maar welk platform? Een app of een mobiele site? Wordt vervolgd...<br />
<br />
Verwante post:<br />
<a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/05/mobile-user-experience.html">(Mobile) user experience</a>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-34411685881801659432012-05-07T08:40:00.000+02:002014-08-15T23:21:09.220+02:00(Mobile) user experience<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="http://imgs.xkcd.com/comics/university_website.png " imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="378" width="541" src="http://imgs.xkcd.com/comics/university_website.png " /></a></div>"Good mobile user experience requires a different design than what's needed to satisfy desktop users. Two designs, two sites, and cross-linking to make it all work." Aldus <i>usability</i>-expert Jakob Nielsen over de verhouding tussen mobiele en 'volledige' websites, op 10 april van dit jaar in zijn tweewekelijkse <a href="http://www.useit.com/alertbox/mobile-vs-full-sites.html" target="_blank">column</a>.<br />
<br />
Een storm van kritiek — op <a href="http://twitter.com/#%21/Cennydd/statuses/189774925324763136" target="_blank">Twitter</a> komt de term <i>Jakobrage</i> voorbij — volgt. "Stripping out content from a mobile website is like a book author stripping out chapters from a paperback just because it's smaller. We use our phones for everything now; there's no such thing as 'this is mobile content, and this is not'", schrijft ontwerper en ontwikkelaar <a href="http://www.netmagazine.com/opinions/nielsen-wrong-mobile" target="_blank">Josh Clark</a>. <br />
<br />
Web ontwikkelaar <a href="http://www.smashingmagazine.com/2012/04/19/why-we-shouldnt-make-separate-mobile-websites/" target="_blank">Bruce Lawson</a> doet ook een duit in het zakje: "[I]s the mobile device so fundamentally different that you should make different websites for it, or is there only one Web that we access using a variety of different devices? (...) I disagree (mostly) with the idea that people need different content because they’re using different types of devices."<br />
<br />
"The reason many 'full websites' are unusable on mobile phones is because many full websites are unusable on any device", legt Lawson de vinger op de zere plek. "[W]ebsite owners have long proved incontinent in keeping desktop websites focussed, simply because they have so much room. (...) If your normal site isn't minimal, functional, with everything designed to help the user complete a task, it's time to rethink your whole site. And once you've done that, serve it to everyone, whatever the device."<br />
<br />
Het lezen van deze en <a href="http://www.netmagazine.com/news/designers-respond-nielsen-mobile-121892" target="_blank">andere stukken</a> van mensen die het op punten hartgrondig en beargumenteerd met Nielsen oneens zijn, is mijn voorbereiding op twee dagen ondergedompeld worden in Nielsens <i>usability</i>-evangelie door een <i>User Experience Specialist</i> van de <a href="http://www.nngroup.com/">Nielsen Norman Group</a>. Ik ga proberen te bloggen wat ik op <a href="http://www.nngroup.com/events/tutorials/mobile.html" target="_blank">23</a> en <a href="http://www.nngroup.com/events/tutorials/mobile_apps.html" target="_blank">24</a> april heb opgestoken. Alleen nog een fatsoenlijke vertaling van <i>mobile user experience</i> zien te vinden — 'mobiele gebruikerservaring' klinkt toch een beetje alsof ik het ga hebben over de belevenissen van rondwandelende heroïnespuiters...Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-38184103940927600062012-05-03T22:19:00.000+02:002012-05-04T20:29:02.214+02:00Geslachtsziekte<blockquote class="twitter-tweet tw-align-center" data-in-reply-to="197367355167342592"><p>@<a href="https://twitter.com/mvanselm">mvanselm</a> Wow, dat is snel gegaan! Zoals een bevriende archivaris zou zeggen: je hebt de geslachtsziekte flink te pakken :-)</p>— Yvette Hoitink (@yhoitink) <a href="https://twitter.com/yhoitink/status/197377297806929921" data-datetime="2012-05-01T17:29:49+00:00">May 1, 2012</a></blockquote><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>Drie maanden geleden <a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/02/googelen-met-een-website.html" target="_blank">blogde</a> ik voor het eerst over mijn <a href="https://sites.google.com/site/marietteschrijft/" target="_blank">stamboomwebsite</a>. Inmiddels is de 500ste pagina uit mijn toetsenbord gerold en staat van zo'n 160 mensen met de achternaam Van Selm een levensloop online. Ik heb er nog geen archiefinstelling voor van binnen gezien, want aan een internetverbinding heb ik genoeg om geboorten, dienstplicht, huwelijken en overlijden in de 19de en eerste decennia van de 20ste eeuw in beeld te krijgen: via <a href="http://www.genlias.nl/" target="_blank">Genlias</a> kan ik op naam te zoeken in grote delen van de Nederlandse Burgerlijke Stand, op <a href="http://familysearch.org" target="_blank">FamilySearch</a> zijn scans van de bijbehorende akten te vinden en op <a href="http://militieregisters.nl/" target="_blank">Militieregisters.nl</a> komen langzaam maar zeker de gescande inschrijvingsregisters van de Nationale Militie online. <br />
<br />
Maar ik zou geen echte historicus zijn als ik niet méér wilde. Daarom begint het zo langzamerhand tijd te worden om mijn onderzoek van internet naar archiefinstellingen te verplaatsen. Ik wil verder terug in de tijd, om aan de hand van kerkelijke doop-, trouw- en begraafregisters — dé bronnen over personen vóór de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811 — te achterhalen of de verschillende 'plukken' Van Selmen in Nederland afstammen van een gezamenlijke voorvader. En komt die ene voorvader uit <a href="http://www.selm.de/Kultur-und-Tourismus/Stadtportrait.html" target="_blank">Duitsland</a>? Of uit de <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Zelhem" target="_blank">Achterhoek</a>?<br />
<br />
Voor de 19de eeuw wil ik de Burgerlijke Stand en Militieregisters voorbij: er staat een flinke duik in de archieven van successiekantoren, het kadaster, notarissen en rechtbanken op het programma. Aan de hand van overlijdensdata kan ik nagaan of er een <a href="http://www.hetutrechtsarchief.nl/onderzoek/onderwerpen/successie" target="_blank">memorie van successie</a> is opgemaakt, een overzicht van bezittingen en schulden van een overledene dat door een belastingambtenaar werd opgesteld om te bepalen hoeveel successierechten er betaald moesten worden. Om de rekensommen gaat 't me niet, wel om de namen van de erfgenamen en hun relatie tot de overledene, en om het eventueel vermelde onroerend goed.<br />
<br />
Dat onroerend goed kan ik nazoeken in het <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Kadaster" target="_blank">kadaster</a>. Sowieso heb ik voor onderzoek in het kadaster al een 'verlanglijstje': de adressen die ik tegenkwam in geboorte- en overlijdensakten. De resultaten van al dat zoekwerk gaan ongetwijfeld aanknopingspunten bieden voor leuke knutselwerkjes met <a href="http://maps.google.nl/" target="_blank">Google Maps</a>, maar zo ver ben ik nog lang niet: eerst maar eens de weg zien te vinden in aanwijzende tafels, leggers, registers, naamlijsten en kaarten. <a href="http://www.hetutrechtsarchief.nl/webwinkel/onderzoeksgidsen/huizen-vol-historie" target="_blank">Huizen vol historie</a>, een gids voor huizenonderzoek in de provincie Utrecht, ligt inmiddels op mijn virtuele nachtkastje.<br />
<br />
Het erven, kopen en verkopen van (on)roerend goed laat nog een <i>paper trail</i> achter, in notariële archieven: testamenten, akten van boedelscheiding, akten van verkoop en hypotheekakten. Over overlijden gesproken: als iemand bij zijn of haar overlijden minderjarige kinderen naliet, moest een toeziend voogd worden aangesteld. Als ook de tweede ouder overleed, diende bovendien een voogd te worden benoemd. Deze benoemingen werden in de periode 1811-1838 gedaan door vrederechters, daarna door kantonrechters — <i>enter</i> de rechtbankarchieven en mijn lijstje van (half)wezen dat ik op basis van Burgerlijke Standgegevens al heb opgesteld.<br />
<br />
De lastigste klus wordt waarschijnlijk het opsporen van notariële akten van plaatsvervanging. Als een jongeman werd ingeloot voor de Nationale Militie maar de dienstplicht wilde laten vervullen door een plaatsvervanger, moest daarvoor een contract in de vorm van een notariële akte worden opgesteld. Hoe ik deze akten op het spoor moet komen zonder te weten welke notaris de akte opstelde, is me nog niet helemaal duidelijk. Ik weet vaak niet méér dan de woonplaats van de loteling in kwestie en dat hoeft niet de standplaats van de betrokken notaris te zijn.<br />
<br />
Eén ding is wel duidelijk: ik ga nog heel wat uren doorbrengen in het <a href="http://www.rhcvechtenvenen.nl" target="_blank">Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen</a> in Breukelen, het <a href="http://www.rhczuidoostutrecht.nl/index.php" target="_blank">Regionaal Historisch Centrum Zuidoost Utrecht</a> in Wijk bij Duurstede en <a href="http://www.hetutrechtsarchief.nl/" target="_blank">Het Utrechts Archief</a> in Utrecht. En volgend jaar op familiebezoek in <a href="http://twitter.com/mvanselm/status/194818563855495168" target="_blank">Zuid-Afrika</a>?Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-52990069224536108302012-04-29T15:16:00.000+02:002012-11-07T10:15:52.197+01:00Webtoolworkshops<img border="0" width="350" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1X8HrqTpzY7Yz0SY-9EaqztX_13Cg9UKs2r2ULdBsa-9l_uVNN5dEt6IAPdGN4Jm-4JB6Ow8yS2W8mObL90xDR-FpHflFVui0X69JMbfH0sSWs0aS3txu0zjJ8dYGFuS0g6pMqXwKus8L/s400/brownbag.jpg" style="clear:left; float:left;margin-right:1em;" />Het begint als een plannetje voor een aantal workshops van een uur, naar het voorbeeld van de Amerikaanse <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Brown_bag_seminar" target="_blank"><em>brown bag seminars</em></a>: informele (trainings)bijeenkomsten tijdens de lunchpauze. Bij de Universiteitsbibliotheek in een uurtje basiskennis opdoen over RSS en Google Alerts, Delicious, Google Docs, SlideShare, LinkedIn of Twitter. Zes workshops rondom steeds dezelfde drie vragen: wat is het, waar dient het voor en hoe werkt het?<br />
<br />
Via de wandelgangen hoort collega <a href="http://nl.linkedin.com/in/esthertendolle" target="_blank">Esther ten Dolle</a> van mijn plannetje. Ze nodigt me uit om de door haar gereserveerde computerzaal te gebruiken op dagen waarop zij geen cursus geeft. Omdat de zaal voor steeds twee uur beschikbaar is, pas ik mijn plannetje aan: het worden drie workshops van twee uur, één per week, drie weken achter elkaar, in oktober 2011. LinkedIn en Twitter belanden op de reservebank, eerst maar eens uitproberen of er belangstelling is voor de 'productiviteitstools': RSS & Google Alerts, Delicious, en Google Docs & Slideshare, bijeen gebracht onder de slogan <i>Get organised!</i><br />
<br />
Belangstelling blijkt er te zijn: bij bibliotheekcollega's, maar ook bij medewerkers van faculteiten en andere universiteitsdiensten. In hun evaluaties zijn de 'proefkonijnen' vrijwel unaniem enthousiast. Daarom starten we in februari van dit jaar een tweede serie: de workshops uit oktober gaan in de herhaling, LinkedIn en Twitter komen van de reservebank. Het 'docentencorps' groeit van één naar drie: Esther neemt de workshop RSS & Google Alerts van me over, <a href="http://nl.linkedin.com/pub/alice-doek/6/602/9b8" target="_blank">Alice Doek</a> de workshop Google Docs & Slideshare. Omdat nu niet meer uitsluitend productiviteitstools voorbij komen, wordt <i>UBA Webtool Workshops</i> de vlag om de lading te dekken.<br />
<br />
Voor elke workshop maak ik een PowerPointpresentatie (*): voor mij een leidraad tijdens het geven van de workshop, voor de deelnemers — ik zet na een workshop de pdf online — een geheugensteuntje na afloop. Na een korte uitleg van het nut van een applicatie doen we een 'knoppenrondje': welke instelling zit waar, met welke knop kan ik wat? De deelnemers klikken mee en passen die kennis direct toe in de oefeningen, een stuk of vijf per workshop. Een workshop eindigt met een paar extra's: tips en links uit de categorie <i>nice to know</i>, als toetje op het <i>need to know</i> van de rest van de workshop. Voorkennis is niet vereist, hoogstens vraag ik de deelnemers om van tevoren een account aan te maken.<br />
<br />
De workshops blijken over drie drempels heen te helpen: tijdgebrek, twijfel aan eigen computerkunnen, en aarzelingen over de openbaarheid van internet. Door hun aanmelding voor de workshop hebben de deelnemers twee uur in hun agenda doorgestreept waarin geen andere dingen hun aandacht opeisen. Ze hoeven bovendien niet op eigen houtje aan de slag. De workshop wordt gegeven door iemand die de applicatie zelf gebruikt, weet wie wanneer wat kan zien bij welke instellingen, advies kan geven dat in de gemiddelde handleiding niet voorkomt, bereid is mee te kijken als iets niet lukt, en ook na de workshop als vraagbaak beschikbaar blijft.<br />
<br />
Of er na de zomer een nieuwe reeks komt, is inmiddels geen vraag meer. We hebben alleen nog 'n paar knopen over de inhoud door te hakken: houden we het bij de vijf workshops die we hebben of breiden we ons assortiment uit met — bijvoorbeeld — Prezi, Facebook of bloggen? En houden we het bij bijeenkomsten voor beginners of bedenken we ook workshops voor gevorderden? Hoe dan ook: ik heb er nu al zin in :-)<br />
<br />
<small>(*) Zie voor de PowerPointpresentaties mijn SlideSharepagina: <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/uba-webtool-rss">RSS & Google Alerts</a> / <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/uba-webtool-workshop-delicious">Delicious</a> / <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/get-organised-google-docs-slideshare">Google Docs & SlideShare</a> / <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/uba-webtool-workshop-twitter">Twitter</a> / <a href="http://www.slideshare.net/mvanselm/uba-webtool-workshop-linkedin">LinkedIn</a></small>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-62563913529078743492012-02-20T13:27:00.001+01:002012-02-22T12:41:53.669+01:00Van prutsen naar prikken<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsxezaSUArfwX7X4fHbcLPYaD-YdPCw9GHcrfu-02x9d2pa6dtQckwk0xjCM_VlNUSISSmrtrv9CNxtp8kU-3YTBnp-qjJ00QaXVTCL27I8IdjV8R-UJcHXaK2AbCjxtPTdKDg-AhkAou9/s1600/pinboard.png" width="500" /></div>Vorige week zocht ik de link naar een afbeelding die ik een week daarvóór ergens online gezien had. Het plaatje had ik opgeslagen, maar in mijn <a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/02/prutsen-met-prezi.html">blogpost</a> wilde ik ernaar linken. Het adres van de bijbehorende website had ik niet opgeslagen in Delicious, omdat ik nog niet wist dat ik die link nodig ging hebben. Komt die situatie je bekend voor? Dan heb ik goed nieuws: de dagen van zoeken naar waar die ene afbeelding ook alweer vandaan komt, zijn over.<br />
<br />
In het vervolg prik je zo'n plaatje namelijk op je eigen virtuele prikbord: <a href="http://pinterest.com/">Pinterest</a>. De werking is uiterst eenvoudig: je opent een gratis account bij Pinterest, plakt een Pin-it-knop op de werkbalk van je browser, en maakt één of meer virtuele prikborden aan. Als je vervolgens op een website komt waar een afbeelding staat die je wilt bewaren, prik je deze afbeelding met één druk op de knop op één van je prikborden, eventueel voorzien van je eigen commentaar. De link naar de vindplaats zet Pinterest er automatisch bij.<br />
<br />
De vergelijking met <a href="http://delicious.com/">Delicious</a> ligt voor de hand: in Delicious sla je links op, in Pinterest (links naar) afbeeldingen. Zoals je binnen Delicious links van anderen op je eigen pagina kunt opslaan, kun je op Pinterest <i>pins</i> van anderen 'repinnen': afbeeldingen die 'n ander op zijn Pinterestprikbord heeft gezet aan je eigen prikbord toevoegen. Je kunt <i>pins</i> van anderen 'liken' - je bewaart ze dan in een aparte <i>like</i>-sectie van je Pinterestprofiel, niet op één van je eigen prikborden - en van een <i>comment</i> voorzien, à la <a href="http://www.facebook.com/">Facebook</a>. Je kunt eigen afbeeldingen uploaden naar Pinterest, à la <a href="http://www.flickr.com/">Flickr</a>. En je kunt (specifieke prikborden van) andere pinners volgen, à la <a href="http://www.twitter.com/">Twitter</a>.<br />
<br />
Natuurlijk heb ik Pinterest direct ingezet voor mijn stamboomonderzoek: op 'n prikbord <a href="http://pinterest.com/mvanselm/genealogy/">Genealogy</a> prik ik mooie grafische weergaven van stambomen, op mijn prikbord <a href="http://pinterest.com/mvanselm/vinkeveen/">Vinkeveen</a> 'hangen' foto's van m'n geboortedorp. En in het kader van een geplande reorganisatie van mijn huisbibliotheek ben ik begonnen aan het verzamelen van plaatjes van originele <a href="http://pinterest.com/mvanselm/bookshelves/">boekenplanken</a>. Mijn bibliotheek zelf zal ik niet op Pinterest zetten, want die staat al op <a href="http://www.librarything.com/profile/mvanselm">LibraryThing</a> - maar misschien kunnen we bij de UB iets met Pinterest? <a href="http://oedb.org/blogs/ilibrarian/2012/5-ways-to-use-pinterest-in-your-library/">Ideeën</a> en <a href="http://oedb.org/blogs/ilibrarian/2012/5-more-ways-to-use-pinterest-in-your-library/">mogelijkheden</a> genoeg...<br />
<br />
<i>Toevoeging 22-02-2012: lees ook mijn digitale <a href="http://rsnijders.info/vakblog/2012/02/22/niet-meer-pinnen-pinterest-blokkeren-op-je-site/">gesprek</a> met Raymond Snijders over de auteursrechtelijke keerzijde van Pinterest.</i><br />
<br />
<span style="font-size: x-small;">Pinterest is momenteel <em>invite only</em> - ik stuur je 'n uitnodiging als je me laat weten op welk e-mailadres je die ontvangen wilt.</span><br />
<br />Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2270705356405420787.post-83816751987559718592012-02-11T20:11:00.001+01:002012-02-11T22:12:26.813+01:00Prutsen met Prezi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><img border="0" width="500" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjei0izaPSp-v9XI1VL1VsAfbkNfqxQm5vtgTJ63viZy0XiVe_94i5aD6uYqhkzIC0Jco9GB8A1tZSD4Ju-b0JVDrNYLRsWFEiEh58MLsQhw7XJOGibxd4BLmirma_-Zigbi0hnBuB9aFOo/s1600/stamboomprezi.jpg" /></div>Het prijst zichzelf aan als "The Zooming Presentation Editor" waarmee je een presentatie kunt omtoveren in, jawel, een "cinematic journey": <a href="http://prezi.com/index/" target="_blank">Prezi</a>. Wat ik er zijdelings van meekreeg, gaf me vooral de indruk dat je er even misselijk van kunt worden als van een ritje in een achtbaan - en een fan van achtbanen ben ik niet bepaald. Bovendien had ik geen concrete aanleiding om Prezi nu eens echt te gaan uitproberen. Tot ik aan mijn stamboomsite begon.<br />
<br />
<a href="http://marietteschrijft.blogspot.com/2012/02/googelen-met-een-website.html" target="_blank">Vorige week</a> schreef ik al dat ik worstel met de structuur van mijn stamboomsite. Twee hoofdpagina's (de oudste generatie) met daaronder zeven subpagina's (de kinderen) met onder vier van die zeven subpagina's twee tot twaalf subsubpagina's (de kleinkinderen) met onder die vijfentwintig pagina's weer honderdtwaalf pagina's van achterkleinkinderen met daaronder weer... en uiteindelijk bovenaan de pagina's van de jongste generatie een <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Broodkruimelnavigatie" target="_blank">kruimelpad</a> van een halve pagina. Niet echt een optie. Maar de lijst van pagina's (persoonsnamen) die nu op mijn website staat, geeft niet in één oogopslag een indruk van de stamboom als geheel.<br />
<br />
Met <a href="http://aldfaer.net/sitemap/index.php" target="_blank">Aldfaer</a>, het stamboomprogramma dat ik gebruik om gevonden gegevens in op te slaan, kan ik rapporten uitdraaien. Daaronder zijn ook grafische rapporten, die de personen uit de database in een boomstructuur weergeven. Zo'n rapport past prima op een A4'tje - als je het tenminste niet nodig vindt om de namen te kunnen lezen... Om zo'n boomstructuur in leesbare vorm te kunnen laten zien, heb ik dus iets groters nodig dan een Google Doc. <i>Enter</i> Prezi, met z'n onbeperkte canvas en z'n zoommogelijkheden.<br />
<br />
In de veronderstelling dat ik vast en zeker niet de eerste ben die 'n stamboom met Prezi wil combineren, ga ik op de website van Prezi op zoek naar voorbeelden. En inderdaad, ik sta niet op het punt het buskruit opnieuw uit te vinden. Wereldwijd blijken schoolkinderen hun eerste Prezi te maken aan de hand van de opdracht 'maak een Prezi van je stamboom'. Maar dat resulteert niet echt in de ehm... inspirerende Prezi's waarop ik hoopte.<br />
<br />
Via een <em>image search</em> met Google kom ik wel bij leuke dingen terecht. Een <a href="http://progenygenealogy.com/products/family-tree-charts/sample-charts/fan.aspx" target="_blank">fan chart</a> of iets dat daarop lijkt, is echter alleen bruikbaar voor een <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Kwartierstaat" target="_blank">kwartierstaat</a>: één of twee personen met hun voorgeslacht. Daarbij is de uitwaaiering gelijkmatig: je begint met twee personen, de vorige generatie omvat vier personen, die daarvoor acht, et cetera. Ik zoek ideeën voor de grafische weergave van het omgekeerde: twee personen en hun nageslacht. Het verloop van zo'n <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Parenteel" target="_blank">parenteel</a> is ongelijkmatig: de ene nakomeling blijft ongehuwd en kinderloos, een ander trouwt drie keer en verwekt achttien kinderen, om twee uitersten van het spectrum te noemen.<br />
<br />
Uiteindelijk besluit ik maar gewoon te beginnen en te zien waar ik uitkom. Mijn <a href="http://prezi.com/hw4xerm8fble/stamboom-van-selm/" target="_blank">eerste poging</a> levert op wat ik ermee wil bereiken: een heldere weergave van een generatie of drie van mijn voorgeslacht op een formaat dat groter is dan een A4'tje of een monitor, maar toch - en zonder zeeziekte - tot in detail te bekijken doordat de kijker zelf op delen van de tekening kan inzoomen. Maar zo'n 'doe-het-zelf-zoom-tekening' is eigenlijk geen echte Prezi... <br />
<br />
De avond erna pruts ik verder, met een kopie van het eindresultaat van mijn eerste poging als basis. Ik begin de principes van het groeperen (in een frame plaatsen) van informatie, het draaien van het canvas en het uitzetten van een <em>path</em> - precies, die "cinematic journey" - aardig door te krijgen. Hoera, <a href="http://prezi.com/djasvrl9aooi/copy-of-stamboom-van-selm/" target="_blank">versie twee</a> begint een echte Prezi te worden!<br />
<br />
Maar als ik met de ogen van een niet-stamboomonderzoeker naar mijn beide probeersels kijk, is het eerste eigenlijk veel geschikter voor mijn doel dan het tweede. Zonder toelichting is het doel van het gedraai en gezoom in mijn tweede Prezi volmaakt onduidelijk. Het lijkt erop dat hoe Prezi-er mijn knutselwerk wordt, hoe minder geschikt het is voor mijn website. Grmbl. Nou ja, ik heb in elk geval eindelijk Prezi 'ns uitgeprobeerd...<br />Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/05246429071802010930noreply@blogger.com4